Tibet Kilisesi , Karadeniz’in derinliklerinde yeşilliklerin arasında kaybolmuş bir tarih adeta. Şavşat Artvin rotasındaki keşif noktalarından biri olan bu eşsiz yapıyı, araç kiralama seçeneklerinden yararlanarak sizler için yazarımız Elif Omput gezdi gördü ve yazdı.
Bu keşif siz seyahat tutkunlarını biraz üzecek biliyorum. Size doğası, kültürü, tarihi zenginlikleri ile adeta bir altın madeni olan Artvin ilimizin Şavşat ilçesinde bulunan Tibet Kadetrali ‘nin hüzünlü tarihini ve Tibet Köyü’nü anlatacağım.
Tibet Köyü ve Tibet Kilisesi nerede nasıl gidilir?
Eski adı Tibet şuan ki adi Cevizli olan köy Şavşat ilçe merkezine 14 kilometre uzaklıkta kalıyor. Şunu paylaşmak istiyorum Şavşeti, Şavşat’ın orijinal ismidir. Gürcüce de “Kara orman” anlamına gelmektedir. Şavşat’ın büyük bir bölümü karaçam ağaçları ile kaplıdır.
Gel gelelim Tibet (cevizli) köyüne bu köyde nüfus 600 civarındadır insanlar tarım ve hayvancılıkla geçinmektedir. Bu köyü özel kılansa içerisinde bulundurduğu Tibet kilisesi ve şapelidir. Ulaşım için tek seçenek araba kiralama olarak öne çıkıyor. Yolcu360 ‘ın birbirinden farklı seçenekler sunduğunu hatırlatırım. Trabzon Havalimanı araç kiralama ya da Artvin araç kiralama fiyatlarına göz atmadan yola çıkmayın.
Tibet Kilisesi ve tarihi
Tarih çok eskileri gösterirken gürcü kralının oğlu Aşot Kuhi babasının ölümünden sonra 9. Yüzyılda Tibet kilisesini yaptırır. Piskopos Stephane tarafından kutsanarak ibadette açılan kilise bölgede oldukça önemli bir dini merkez haline gelir. 995 yılında bu kilisede yazılmış bir incil günümüzde St. Petersburg halk kütüphanesinde bulunmaktadır.
Kilise dıştan 16’gen içten yuvarlak bir yapıya sahiptir. Nedeni bilinmemekle birlikte 11. Yüzyılda bu kilisenin üzerine bir kilise daha inşa edilmiş. Zamana yenilmemek için 12 ve 13. Yüzyılda kilisenin dışı kesme taş tekniği ile tadilat yapılmıştır. Ne yazık ki 1885 yıllında kiliseye yıldırım düşmüştür. Bu sırada cami olarak kullanılan kilise 1889 yılında artık kendi kaderine bırakılmıştır.
Aslına bakılırsa insanlığın ona sahip çıkması için asırlarca ayakta kalmak için savaşmıştır. Hatta Fakir Baykurt Efkar Tepesi kitabın da bu kiliseden bahseder bile. Ne yazık ki yeryüzünde herkes iyi bir kalbe sahip değil. 1950 yılında hiçbir kaynakta adını bulamadığım kaymakam bey gözünü kırpmadan bu kiliseye 19 adet delgiye dinamit yerleştiriyor, kader bu ya dinamitlerden 18 patlayıp bir tanesi patlamıyor. Sizin anlayacağınız Tibet kurtarılmayı umut ederek yine yıkılmayı reddediyor. 1957 yılına geldiğimizde daha fazla dayanamayıp kilisenin kubbesi çöküyor.
Eğer köyü ziyaret ederseniz o zamanları hatırlayan insanlara denk gelebilirsiniz. Dedim ya bu hikaye kalbinizi biraz burkacak. Kilisenin kabartmaları ve yapısı sizi etkileyecek yıkık olsa daha kendine hayran bırakan bir havası ve duruşu var. Şimdi ne yapmalı derseniz; yok olup daha fazla yitip gitmemesi için sesimizi yükselmeliyiz. Artvin Tibet’i kurtarmalı ona yüzyıllardır borçlu kaldığı tarihi değeri vermeli yolunuz kara ormanın kalbindeki hüzünlü Tibet’te düşerse bir selam vermeden geçmeyin lütfen.
Yorum ekle