Nesli Tükenen Hayvanlar

Nesli tükenen hayvanlar kulağa fantastik geliyor öyle değil mi? Bu gezegende bizden milyarlarca yıl önce yaşamış canlıların olduğunu bilmek heyecanlandırıyor. Peki nesli tükenen hayvanlardan kaç tanesini biliyorsunuz? Dinozorlar, mamutlar vs. Peki Tazmanya kurdunu ya da İrlanda geyiğini daha önce duymuş muydunuz? Gelin nesli tükenen hayvanları yakından tanıyalım.

Yurt içi ve yurt dışında yüzlerce lokasyonda, binlerce marka ve modelde aracı dakikalar içerisinde kolayca kiralamak için Yolcu360’ın kiralık araç seçeneklerini inceleyebilirsiniz!

Dünyada Nesli Tükenen 22 Canlı

Buz Devri animasyon filmini izlemeyen yoktur herhalde. Filmde mamut Manny ile miskin Sidney’in dostluğu içimizi ısıtıyor. Tıpkı onlar gibi Buzul Çağı’nda olduğunuzu hayal edin. Kim bilir belki filmin kahramanlarından biri de siz olurdunuz. Birlikte türlü maceralara atılırdınız. Ama onlar artık aramızda değiller. Maalesef sıkı bir ekip olma şansını milyarlarca yıl önce yitirdiniz. Acaba Manny ve Sidney gibi başka hangi hayvanlar bizden önce dünyadalardı?

Nesli tükenmiş hayvanlardan hep bahsederiz. Peki, ya bunlardan kaç tanesini tanıyor olabilirsiniz? Gelin, test edelim: Moa, cava gergedanı, fildişi gagalı ağaçkakan. Bunlardan kaçı size tanıdık geldi? Daha önce cava gergedanı ile karşılaştınız mı? Ya da moa kuşunun sesini hiç dinlediniz mi? Muhtemelen hayır diyorsunuzdur. Çünkü nesli tükenmiş hayvanlar sayıca az olan artık görülmeyen; kendi habitatlarında yaşayan hayvanlardır.

Belki ormanda yürüyüş yaparken kulaklarını dikmiş sizi izleyen bir cava gergedanı ile göz göze gelebilirsiniz. Piknik sırasında bir bakmışsınız fildişi gagalı ağaçkakan dalların arasından sizi seyrediyor olabilir. Eğer onlarla karşılaşırsanız oldukça şanslısınız diyebiliriz. Bilim insanları bu tür hayvanların ya artık yaşamadıklarını ya da bir nesil sonra artık yok olacaklarını söylüyorlar.

Dinozorlar

Dinozor, Yunancada “korkunç kertenkele” anlamına geliyor. Günümüzde halen yaşayan tek dinozor türleri kuşlar deniyor. Biz de dinozorlar için “büyük kuş” diyebiliriz; hem kulağa daha hoş geliyor. Bazı kaynaklar insanlarla aynı zamanlarda yaşamış olabileceklerini de öne sürüyor.

Bu görüş sizlere de Taş Devri çizgi filmini hatırlatmıyor mu? Çakmaktaş Ailesi’nin Dino adında pembe, siyah benekli bir dinozorları vardı. Ailecek Dino’nun sırtına binip sinemaya giderlerdi. Dino onlar için korkunç bir hayvan değil de sanki evcil köpekleriymiş gibi davranırlardı.  Kim bilir belki dünyada Taş Devri çizgi filmi milyarlarca yıl önce gerçekten yaşanmıştır.

Yapılan araştırmalar sonucunda bazı bilim insanları dinozorların öldürüldüğünü söylüyor. Bazı bilim insanları da dünyaya çarpan göktaşı sebebiyle dinozorların %75’ine yakınının yok olduğunu söylüyor. Varoluşlarına dair kesin bilgilere sahip olmadığımız gibi yok oluşları da oldukça gizemli değil mi?

Galapagos Kaplumbağası -Yalnız George

Darwin’in ünlü Evrim Teorisi’ni hepimiz biliyoruz. Pinta kaplumbağaları, bilim insanı Darwin’de hayranlık uyandırmış; Evrim Teorisi’nin oluşmasına büyük katkı sağlamıştır. Dünyada kalan son  temsilcisine bakıcıları “Yalnız George” adını vermişler. Büyük Okyanus’taki Galapagos adalarında 100 yaşına kadar yaşamış olan Yalnız George da 2012 yılında aramızdan ayrılmıştır. Bilime ışık tuttukları için Pinta kaplumbağalarının başarılı bir özgeçmişleri var diyebiliriz.

Megalodon

Megalodon köpek balığı için 20 milyon yıl boyunca okyanuslarda korku salan bir hükümdar diyebiliriz. 18 metre uzunluğa sahip Megalodon’un dişlerinin ne kadar kuvvetli olduğunu hayal edebiliyor musunuz ? Bizce dünyanın en korkunç gülüşüne sahip köpek balığı unvanını hak ediyor. Fakat kötülerin yaptıkları yanına kar kalmaz. Megalodon’un hükümdarlığını sona erdiren; yok eden birileri çıkacaktı elbette.  Bunlar okyanusların kana susamış vahşi canlıları: Büyük beyaz köpek balıklarıydı. Ve böylece Megalodon yok olduktan sonra okyanusların hakimiyeti onlara geçti.

Kılıç Dişli Kaplan

Smilodon olarak bilinen Buzul Çağı’nda yaşamış kılıç dişli kaplan, yırtıcılığıyla ünlüydü. “Bildiğimiz kaplan işte ne kadar yırtıcı olabilir ki?” diye düşünüyor olabilirsiniz. Daha kolay hayal edebilmeniz için şu bilgiyi verelim: Bizon, aslan; hatta mamut bile yiyebilen bir kaplandır. 20 cm boyutunda ön dişlere sahiptir. Şimdi daha ürkütücü gelmeye başladı öyle değil mi? Böylesine güçlü dişleri avına sapladığı an kim kurtulabilir ki onun elinden? Kılıç dişli kaplan kedigiller ailesinin en acımasızıymış diyebiliriz.

Megalania

Megalania, Yunanca’da “dev gezici” olarak adlandırılıyor. Avustralya’da yaşamış 7 metre uzunluğa sahip bu dev kertenkeleler güçlü çene yapıları ile ön plana çıkmışlar. 40.000 yıl önce kertenkeleler ne kadar da büyükmüş öyle değil mi?

Tüylü Mamut

Tüylü mamut, Buzul Çağı’nda yaşamasına rağmen içi sıcacık bir hayvandır. 4.000 yıl önce Avrasya ve Kuzey Amerika dolaylarında yaşadıkları biliniyor. Boyları oldukça iri olmakla birlikte en dikkat çekici özellikleri uzun dişleri. Ön dişlerinin uzunluğu sayesinde iri hayvanları bile parçalayabiliyorlardı. Bu da onların hayatta kalmalarına yarıyordu. Yaşadıkları iklim şartlarına uygun tüyleri o kadar kalındı ki “yünlü mamut” olarak da adlandırılır. Fiziksel görünüşlerinin Buzul Çağı’na uygunluğu onların uzun süre buzul soğuğuyla mücadele etmelerini sağlamış.

İrlanda Geyiği

İrlanda geyiğini diğer geyik türlerinden ayıran en önemli özelliği tabi ki de geniş boynuzlara sahip oluşudur. Açıkçası bu boynuzları görünce bile insanın başı ağrıyor. Geyik yıllar boyu bu kocaman boynuzları nasıl taşımış hayret verici doğrusu. 2  metre genişliğindeki boynuzları İrlanda geyiğinin ormanda hareketini oldukça zorlaştırmış. Hatta bu yüzden av yeteneği azalmış ve avlanamadığı için de soyu gitgide azalıp yok olmuştur.

Helicoprion

Siz hiç sarmal yapıda dişleriyle ünlü bir köpek balığı gördünüz mü? Evet yanlış duymadınız sarmal yapıda dişler! Kuzey Amerika’nın Utah bölgesinde yaşamış Helicoprion köpek balığının ünü de sarmal yapılı dişlerinden gelmektedir. Helicoprion, tıpkı salyangozu andıran iç içe geçmiş halkalar şeklinde dişlere sahiptir. İlk bakışta çene çıkıklığı varmış izlenimi bıraksa da keskin dişleri avını lime lime etmesini sağlıyor. Köpek balıklarının adı bile korkutucuyken bu çene yapısıyla Helicoprion’un daha da ürkütücü bir hal aldığını düşünüyoruz. İlginç görüntüye sahip Helicoprionların nesli 225 milyon yıl önce tükenmiştir.

Cava Gergedanı

Araştırmalara göre dünyada çok nadir görülen türlerinin önümüzdeki birkaç yıl içinde kaybolacağı söyleniyor. Sulak alanları seven Cava gergedanının Endonezya, Tayland dolaylarında yaşadığı tahmin ediliyor.

Fildişi Gagalı Ağaçkakan

Erkek olanların baş kısmındaki kırmızı sorguçla ünlü bir kuş türüdür. Ama değişen koşullara ayak uyduramadığı için onun da nesli tükenmiştir.

Moa

Görünüş olarak lama ile tavus kuşunu andıran uçamayan bir kuş türüdür. Yeni Zelanda’da 19.YY’a kadar yaşamış olan moaların avlanmalar sonucu nesli tükenmiştir.

Dodo

Gagasının büyüklüğü ile pelikanı andıran uçamayan bir kuş türüdür. Yaklaşık 1 metre boyunda ve 20 kg ağırlığındadır.  17. yy’de nesli tükenmiştir.

Karayip Keşiş Foku

Tüysüz, yuvarlak kafasıyla dikkatleri çeken bir fok türüdür. Son olarak 1952 yılında Jamaika kıyılarında izine rastlanmıştır.

Altın Kurbağa

Bildiğiniz kurbağaları unutun. Bu kurbağa, derisi sapsarı; pırıl pırıl parlayan bir kurbağa türüdür. Tropikal ormanları seven altın kurbağanın neslinin tükendiğini düşünüyoruz.

Tazmanya Kurdu

Tazmanya kurdu olarak bildiğimiz bu canlı türü 20.YY’da nesli tükenen hayvanlar listemizde yerini almaktadır. Avustralya’ya özgü bir canlı olan tazmanya kurdu büyük bir etçil keselidir. Aynı zamanda Tazmanya kaplanı olarak da adlandırılmaktadır. Tazmanya canavarı ya da numbatın aynı familyadan olduğu bilinmektedir. Tazmanya kurdunun farkı ise her iki cinsinin de kese taşımasıdır. Erkek cinste bu kese, üreme organlarını kapatan ve koruyucu görevi yapan bir kılıf gibi gözükmektedir.

Çizgili Sırtlan

Çizgili sırtlan diğer sırtlanlardan farklı dış görünüşe sahiptir. Daha zarif vücut duruşu ve 110 cm boy uzunluğu ile dikkatleri üzerine çekmeyi başarmıştır. Ortalama 40-50 kilogram ağırlığa sahiptir. Kuyrukları ise neredeyse boylarının yarısı kadar; 45 santimetredir. Gri renkli tüyleri üzerinde siyah çizgileri belirgin bir şekilde görülmektedir. Bundan yüzyıllar önce Afrika kıtasının kuzeyinde, Asya’nın batısında ve Hindistan dolaylarında yaşadığı bilinmektedir. Bu sebeple yaşam alanı genellikle yarı çöl ve kurak bölgelerdir.

Meksika Boz Ayısı

Meksika’nın en ağır ve en büyük memelileri arasında kabul edilen Meksika boz ayısı, nesli tükenen hayvanlar listemizde yerini alıyor. Boz ayı türü içerisinde değerlendirilen Meksika boz ayısı, 318 kilogram ağırlığında ve 1.82 metre uzunluğundadır. Gümüş rengi kürk renkleri sebebi ile İspanyolca’da “gümüş ayı” olarak da adlandırılmaktadır. Meksika’nın kuzey bölgelerinde, Arizona, New Mexico ve Teksas’ta yüzyıllar önce yaşadığı bilinmektedir. Bunun yanı sıra diğer ayı türleri gibi kış uykusuna da yatmazlar. Bu özellikleri ile de onlardan ayrılırlar. 1964 yılında nesillerinin tükendiği bilinmektedir. 

Poyraz Kuşu

Nesli tükenen hayvanlar listemize poyraz kuşu olarak bilinen hayvan türünü de ekliyoruz. Kanarya Adalarında yaşadığı bilinen bu kuşların soyunun 1994 yılında tükendiği bilinmektedir.

Türkiye’de Nesli Tükenen Hayvanlar: 4 Nesli Tükenmiş Hayvan

“Bir başkadır benim memleketim.” der şarkıda. Boşuna değil elbette bu söz. Havası, suyu, taşı, toprağı altın kadar değerlidir. Anadolu coğrafyası iklim ve yağış koşulları açısından elverişlidir. Haliyle gür otlaklar, çayırlar, ormanlar Türkiye’de geniş yer kaplamaktadır. Türkiye, Akdeniz iklimini seven, sıcakkanlı birçok hayvana ev sahipliği yapmıştır.

Asya Aslanı

Asya Aslanı, sapsarı kabarık yeleleri ile ihtişamlı bir görünüşe sahiptir. Duruşu oldukça etkileyici ve biraz da ürkütücüdür. Bu yüzden de ormanın kralı lakabını sonuna kadar hak ettiğini düşünüyoruz. Aslında kısa zaman önce bizimle aynı coğrafyada yaşamaktaymış. 19.YY’da Güneydoğu ve Doğu Anadolu Bölgesi’ne yolunuz düşseydi ormanın kralıyla tanışma fırsatınız olurdu. Asya aslanları, şimdilerde sayıca az olsalar da Hindistan’ın Gir Ormanı’nda yaşamaya devam ediyorlar.

Asya Fili

Bebek fillerin nasıl doğduğuna daha önce şahit oldunuz mu? Gözlerini açtıkları an kulakları, hortumları, ayakları ufacıktır. Hatta ayakta durmayı bile beceremezler. Büyüyüp kocaman olabileceklerine inanamazsınız. Uzakta değil hemen yanıbaşımızda Antakya-Amik Ovası civarlarında 19.YY’a kadar böyle minicik filler dünyaya geliyordu. Türkiye’de onları göremiyoruz ama Sri Lanka ve Bangladeş çevresinde Asya filleri yaşamlarını sürdürüyorlar.

Hazar Kaplanı

Hazar kaplanının dikkat çekici özelliği yalnız olmayı tercih etmeleridir. Fazla samimi olmayı sevmiyorlar; onlar için tüm gün ormanda tek başlarına uyumak daha çekici geliyor. Kedigil ailesinden geldikleri belli; miskinlik yapmayı seviyorlar. Bebek Hazar kaplanları kör olarak dünyaya gelir; 10 gün sonra çevreyi keşfetmeye başlarlar. Ülkemizde 1900’lü yıllara kadar Doğu Anadolu Bölgesi’nde Hazar kaplanına rastlayabilirdiniz. Fakat artık Türkiye’de nesli tükenmiştir.

Kafkas Bizonu

İri ve vahşi bir duruşa sahip olan Kafkas bizonu uzun yıllar Türkiye’de yaşamını devam ettirmiştir. Artık ülkemizde nesli tükenen Kafkas bizonuna, Rusya, Ukrayna dolaylarında rastlanmaktadır.

Daha birçok nesli tükenmiş hayvan türü olduğunu biliyoruz. Uzun yıllar boyunca doğal ortamlarında yaşayan hayvanların, çeşitli sebepler yüzünden nesilleri tükenmiştir. Örneğin dinozorların neslini bitiren dünyaya çarpan göktaşıdır. Buzul Çağı’nda yaşamış tüylü mamutların sonunu getirense küresel ısınma olmuştur. Eriyen buzullar sonucu artan sıcaklıkların etkisiyle tüylü mamutlar artık yaşayamaz olmuştur.

Kıta hareketleri hayvanların bir bölgeden başka bir bölgeye geçmesine sebep olmuştur. Bu durumda yeni iklim şartları onları zorlamış ve daha fazla dayanamayıp yok olmuşlardır. Avcılık, çevre kirliliği, yaşam alanı tahribatı da insanların hayvanlara verdiği en büyük hasardır. Bir merak uğruna yuvalarını dağıttığımız güzide hayvanlar maalesef artık bizimle değiller.

Nesli tükenen hayvanlar için şansımız kalmadı. Fakat bundan sonrası bizim elimizde. Dünyayı birlikte paylaştığımız hayvanlara sahip çıkabiliriz. Onları rahatsız etmeden, nadide hayvanların deri ve tüylerine kar amacı gütmeden onlara yaklaşalım. Kısacası her canlı yuvasında güzel; bizler onları uzaktan gözlerimizle sevelim.

Hayvanların Nesillerinin Tükenme Nedenleri

Pek çok nesli tükenen hayvan türü duymaktayız. Kimisi yüzyıllar önce ormanlar kralı iken kimisi gökyüzünde hür bir şekilde kanat çırpıyordu. Kimisi denizler altında keyifle yaşarken kimisi mağarasından hiç çıkmak istemiyordu. Peki bu hayvanların tükenme nedenleri nelerdir? 

• Büyük kuşlar olarak adlandırdığımız dinozorların, yüzyıllar öncesinde büyük bir göktaşı sebebi ile nesilleri tükenmiştir. 
• Kalın tüyleri ile bildiğimiz Buzul Çağı’nı atlatmayı başaran mamutlar ise değişen iklim koşullarına ayak uyduramamış. Artan sıcaklıkların etkisi ile soyu tükenmiştir. 
• Bunların yanı sıra bazı hayvan türlerinin yok olmasının sebebi bizzat kendileri. Zamanla evrimleşen türler birbirleri üzerinde hakimiyet kurma isteği sonucu yok olmuştur. Aslına bakarsanız “Büyük balık, küçük balığı yer.” atasözüne kaynaklık eden bir durum diyebiliriz. 
• Kıta hareketleri ve yer kabuğunun canlılığı da hayvanların nesillerinin tükenmesine sebep olan bir diğer etkendir.
• Hayvanların nesillerinin tükenmesine sebep olan belki de en önemli etken ise kirlilik. Doğal yaşam alanlarının tahribi sonucu bu hayvanların yavaş yavaş dünya üzerinden izleri silinmeye başlıyor. Sadece kirlilik sebebi ile Dünya Korunma Birliği 1500 yılından bu yana yaklaşık 784 hayvan türünün yok olduğunu belirtiyor.

Nesli Tükenme Tehlikesi Olan Hayvanlar

Nesli tükenen hayvanları inceledik. Bunların yanı sıra yaşam alanı gittikçe azalan fakat dünya üzerinde sınırlı sayıda görülen nesli tükenme tehlikesi ile karşı karşıya olan hayvanlar da mevcut. Eminiz ki siz de birkaç tane hayvanı daha önce görme şansına sahip olmuşsunuzdur. Nesli tükenme tehlikesi olan hayvanlardan bazıları: 

• Vaşak
• Caretta caretta
• Komodo ejderi
• Kutup ayıları
• Büyük pandalar
• Leopar