Arabası olanların ilk öğrendiği parçalardan olan marş motoru, otomobile harekete geçiren parçalardan biridir. Sizler için bu yazımızda marş motorunun çalışma prensibi, marş dinamosu tamiri ve marş dinamosu hakkında detayları paylaştık. Gelin hep birlikte birçok kişinin bildiğini sandığı konuyu inceleyelim…
Marş Dinamosu Nedir?
Marş dinamosu ile ilgili bilinmesi gereken en önemli konu, arabanın kontağının marş motoruna bağlı olmasıdır. Arabanın kontağı çevrildiği an, motorun hareketlenmesi için duyulan ihtiyaç bu parça ile sağlanır. Standart özelliklere sahip bir arabanın en fazla enerji üreten parçası, marş dinamosudur. Eğer marşa basılması ile birlikte marş dinamosu dönme tepkisi vermiyorsa iki sorun var demektir. Akü bitmiş olabilir, kutup başları gevşemiş olabilir, bağlantılarda bir oksitlenme olabilir veya marş motorunun kömürü bitmiş olabilir.
Eğer marş dinamosunun çalışmadığını fark ederseniz, arabayı çalıştırmak için ısrarla marşa basılması doğru bir hareket olmayacaktır. Ayrıca marşa maksimum basılması gereken süre olarak kabul edilen 10 saniyenin geçilmesi sağlıklı olmaz. Çünkü otomobilin aküsü kendiliğinden boşalacaktır. Araba harekete halindeyken de çalıştırma işleminde bulunulmaması gerekiyor. Bu durum ise marş dinamosunun kritik parçası volan dişlisi zarar görebilir.
Kısaca “Marş dinamosu nedir?” sorusuna cevap verecek olursak; arabada yer küçük ve en önemli parçalardan biridir. Çünkü bu küçük parça olmazsa araba çalışmaz. Marş dinamosu, akümülatörden aldığı elektrik vasıtasıyla çalışır. Bu da kendisine bağlı olarak çalışan volan dişlilerinin dönmesini sağlar. Dişlilerinin dönmeye başlaması ile birlikte, hava ve yakıt aracın motoruna dolmaya başlar. Bu sayede pistonlar ilk hareketini yapmaya başlar.
Marş Dinamosu Nasıl Çalışır?
Şimdi gelelim marş dinamosunun nasıl çalıştığına! Bundaki ilk etken, kontağı çeviren insanın hareketidir. Kontak anahtarının dönmesi ile marş motorunda bulunan dişli, hareketlenir. Bu hareket sonrası volan dişlisi, dönme kuvvetini krank mili parçasına iletir. Bu şekilde hem yakıt hem de atmosferde bulunan hava motora dolar. Böylece pistonların ilk hareketi başlar. Bu da motora ilk hareketi veren hamledir. Eğer araba çalıştıktan sonra hala kontak çevrili kalırsa marş motoruna zarar verirsiniz ve ömrünü kısalmış olursunuz. Bunun nedeni kontağın çevrilmesi sonucu, dişlilerin birbirine çarpmaya devam etmesidir.
Marş Dinamosunun Görevi Nedir?
Marş dinamosunun asli görevi, dışarı çıkarak arabanın dişlisini çevirmeye yardımcı olmak ve ilk hareketi sağladıktan sonra hemen tekrar yuvasına dönmesidir. Eğer marş dinamosunun yuvasına hemen dönmesine izin verilmezse dönen dişliler zarar görebilir. Bu da belli bir süre sonra dişlilerinin yanmasına neden olur. Buna neden olmamak için araba çalışır çalışmaz kontak anahtarından el çekmenin faydası vardır.
Gelişen teknoloji ile birlikte anahtarsız arabalar ortaya çıktı. Bu tarz otomobillerde, yukarıda anlattığımız sorunlarla karşılaşmıyoruz. Çünkü bu tip arabalarda start düğmesine basmak yeterli olur. Benzinli arabalar hemen çalışır, dizel araçlar ise yeterli ısıya ulaştıktan sonra çalışır.
Marş Dinamosunda Sık Görülen Arızalar
Gelin önce arızanın nasıl oluştuğunu adım adım anlatalım. Marşa verilen komut ile birlikte çalışan dişliler, birbirine kenetlenmeli ve iç içer geçerek çalışmalıdır. Eğer bu durum gerçekleşmezse bu bir arızadır.
En fazla rastlanan bu arıza türü, marş dinamosunun burç yataklarının aşınması durumudur. Böyle bir durumda yapılması gereken tek şey burç yataklarının yenilenmesidir. Ayrıca arabanın yağları belirli aralıklarla kontrol edilmelidir. Azaldıkça takviye yapılması da karşılaşılacak arızanın önüne geçer ve motorun ömrünü uzatır.
Marş dinamosundaki bir diğer arıza da akü ve marş arasındaki bağlantıyı tutmayı sağlayan cıvatalarla ilgilidir. Bu cıvataların esnemesi ve gevşemesi yeni bir arızanın habercisidir. Kontak görevi gören arka uçları, sargıların kopmasına sebep olabilir ve arızaya yol açar.
Yukarıda sıraladığımız durumların dışında; motor aksamında yer alan fırça ve kolektörlerin aşınması, oksitlenmeye maruz kalması ve eskimesine de sıklıkla rastlanır. Bunun sonucunda gelen akımların geçişi zorlaşır ve marşın dönmesi ağırlaşır, dönemez duruma gelir.
Motor Arızası Nasıl Anlaşılır: Motor Arızası Belirtileri yazımız için tıklayın.
Marş Dinamosu Arıza Belirtileri
- Dinamodan ses gelmesi
- Dişlinin ıslık benzeri ses çıkarması
- Kaçırma ve cırtlama sesi
- Motorun zayıf dönmesi.
- Hızdaki ve seste oluşan dalgalanmalar
- Geç çalışma, marşın hiç alınmaması
Marş Dinamosu Arızaları Nelerdir?
- Kolektörün yanması veya bakırın aşınması
- Otomatiğin ısınma nedeniyle arızalanması
- Yastık sargılarının yanması veya kopması
- Dişlinin kırılması veya sıyrılması
- Bilyelerin (Rulman) dağılması
- Kömürlerin bitmesi
Aracınızı Sakın Vurdurmayın
Marş motoru arızası yaşayan manuel vitesli araç sürücüleri, bu krizi hemen çözebilmek için şanzıman devrini kullanarak çalıştırma yöntemini tercih eder. Yani hak arasında vurdurma denilen yöntemi kullanır. Bu yöntemin araba mekaniği üzerinde büyük etkileri olur. Uzmanlar çok önemli olmadıkça bu yöntemi önermez. Bir çekici aracılığı ile servise götürmek daha doğru bir uygulama olacaktır.
Marş Motoru Parçaları
- Kontak anahtarı
- Marş motoru
- Volan dişlisi
- Akümülatör
- Selenoid
Kiralık Araç mı Arıyorsunuz?
Birçok farklı marka ve modeli bulabileceğiniz, Türkiye’nin 1 numaralı araç kiralama platformu Yolcu360 ile dünyanın 110 ülkesinde, 1 dakikadan kısa sürede aracınızı vade farksız 3 taksitle kiralayabilirsiniz. Ödüllü Misafir Merkezimize (0850 360 5 360) 7/24 ulaşabilirsiniz. Ayrıca mobil uygulamamızı aşağıdaki bağlantılardan indirebilirsiniz.
Yorum ekle