Anavarza Kalesi ve Şahmaran Hikayesi

Anavarza Kalesi hakkında bilgi mi arıyorsunuz? Tarihe ele geçirilemez olarak adını yazdıran Anavarza Kalesi’nin tarihi ve özelliklerine dair öğrenmek istediğiniz her şeyi kaleme alıyoruz. İşte Anavarza Kalesi hakkında bilmeniz gereken 10 şey.  

Anavarza Kalesi Nerede?

Haberleşme ve güvenlik amacı ile inşa edilen Anavarza Kalesi nerede? Çukurova’nın sonsuz düzlükleri ile tepeler arası iletişimi sağlayan ele geçirilemez Anavarza Kalesi, Adana il sınırları içerisinde yer almaktadır. 

Anavarza Kalesi Nasıl Gidilir?

Anavarza Kalesi, Ceyhan Kozan yolu üzerinde yer alan Dilekkaya Köyü’ndeki sarp kayalıklar üzerine inşa edilmiştir. Adana’ya yaklaşık 70 kilometre uzaklıktaki Kozan ile Ceyhan arası bu köye ulaşım kolaydır. Ardından Anavarza Kalesi’ne ulaşmanız için ortalama 40 dakika yürümeniz gerekmektedir. 

Anavarza Kalesi Hakkında Bilmeniz Gereken 10 Şey

Yüzyıllar boyunca kendisini korumayı başaran Anavarza Kalesi hakkında bilmeniz gereken 10 şey listemiz:

1. Anavarza Kalesi’nin tarihi geçmişi 11. yüzyıla kadar uzanmaktadır. Ortaçağ’a kadar dört kaplı kalenin sadece bir kısmı günümüze kadar ulaşmayı başarmıştır. 
2. “Anazarbus” ya da “Anabarsuz” isimleri ile de bilinen kale, Eski Farsça’da “Na-barza” yani “Yenilmez” olarak da adlandırılıyordu. Nitekim 200 metre yüksekliğe sahip bir kayanın üzerine inşa edilmesi de adeta bu adlandırmayı kanıtlıyor. 
3. Anavarza Kalesi hakkında bilmeniz gereken 10 şeyden biri de 2014 yılında UNESCO Dünya Geçici Miras Listesi’nde yerini alan Anavarza Kalesi ilerleyen yıllarda gerçekleştirilen restore çalışmaları sonrası kalıcı miras listesine de adını yazdırmayı planlamasıdır. 
4. 11. yüzyılda Kilikyalılar tarafından inşa edilen kalenin sur yüksekliği 10 metre olmakla birlikte anavarza Kalesi içerisinde kilise, sarnıç, anıt mezar gibi pek çok yaşam izine de rastlanmaktadır. 
5. Kilikyalılardan sonra Bizanslılara geçmiş ardından da Ermeniler, Abbasilere ve son olarak da Osmanlılar Dönemi’ni yaşamıştır. Anavarza Kalesi’nde yapılan kazılar sonucu pek çok medeniyete ev sahipliğ yaptığı bilinmektedir.
6. Peki Anavarza Kalesi’ni diğer kalelerden ayıran en önemli özelliği nedir? Kalenin eteklerinde Anavarza Antik Kenti’nin yer alması diğer kalelerden ayrılan en önemli özelliğidir. 
7. Anavarza Kalesi hakkında bilmeniz gereken 10 şey listemizde bir diğer madde ise o dönem yaşayan halkın sanat ve spora verdiği önemdir. Gerçekleştirilen kazılar sonucu ortaya çıkan stadyum ve tiyatro kalıntıları o dönemde sanatın ve sporun önemini gözler önüne sermektedir. 
8. Anavarza Antik Kenti’nde dikkat çeken bir diğer detay ise sütunlu yol ve mozaik tabanlı havuzlardır. Böylesine ince el işçiliğinin 11. yüzyıldan kalması bizleri epey şaşırtıyor. 
9. Anavarza Kalesi hakkında bilmeniz gereken 10 şey listemizdeki bir diğer madde ise zafer takı olarak tasarlanan kapılardan birinin 3. yüzyıl ile 6. yüzyıla ait olduğu bilgisidir. Bunun yanı sıra kalenin batı kapısında yer alan Arapça kitabe de Abbasiler döneminden kalma olduğu düşünülüyor. 
10. Antik kentin içerisinden geçen yolun genişliği 32 metre, uzunluğu ise 700 metredir. Bu durum bizlere Anavarza Antik Kent çevresinde yaşayan medeniyetlerin lüks ve ihtişama verdiği önemi göstermektedir. 

Anavarza Kalesi Efsanesi

Böylesine korunaklı ve heybetli bir kalenin efsanesi de elbette yıllardan bu yana anlatılagelmektedir. Hadi size de Anavarza Kalesi efsanesinden bahsedelim. Yüzyıllar önce Anavarza kralının dillere destan, güzeller güzeli bir kızı olmuş. Yıllar geçmiş, büyümüş; serpilmiş. Akıllı mı akıllı bir prenses olmuş. Sis krallığının prensine kör kütük aşık olmuş. Fakat bu aşk masalı öyle sandığınız gibi mutlu sonla bitmemiş. Her ne kadar Anavarza kralının güzeller güzeli kızı Sis prensine aşık olsa da komşu krallık Misis’in prensinin de gönlü Anavarza prensesindeymiş. Bu aşk üçgeni Anavarza kentinin huzurunu da kaçırmaya yetmiş.

Günlerden bir gün hem Misis kralı hem de Sis kralı oğullarına prensesi istemek için Anavarza kralını ziyaret etmişler. Aslında her ikisi de kralı zor durumda bırakacak teklif sunmuşlar. Fakat kral kararsız kalmış. Düşünmüş taşınmış ve şöyle demiş: “Kim Anavarza’ya su yolu getirirse güzeller güzeli kızımı onunla evlendireceğim.” Bunu duyan Sis ve Misis krallıklarının prensleri bu güzel prenses için geceler boyu çalışmaya başlamışlar. Yine de içten içe prenses, çok sevdiği Sis prensinin kazanmasını istiyormuş. Fakat öyle olmamış. Misis prensi, Anavarza kentine Sis prensinden daha önce suyu getirince kraldan kızını istemiş. Bu duruma dayanamayan güzeller güzeli prenses ise kendini Anavarza Kalesi’ne çıkmış. Kayalıklardan atlayarak, canına kıymış. Efsaneye dönen bu güçlü aşk, yüzyıllar boyu Adana’da anlatılır durur. 

Yılan Kalesi ve Şahmaran

Adana’da anlatılan bir diğer hikaye de Şahmaran ile bağlantılıdır. Adana’da halk arasında konuşulan Misis yılanla, Ceyhan yelle, Adana selle yok olacak söylentisi vardır. Adana-Ceyhan arasında yer alan Yılankale’nin namı diğer “Şahmaran Kalesi”nin efsanesine göre Yılankale’de çok sayıda yılan yaşarmış. Buradaki yılanlar sütle beslenirmiş. Günün birinde sütsüz kalacaklarına ve kaleden çıkıp, Misis’e inerek orada yaşayan herkesi sokacaklarına inanılırmış. Diğer bir söylentiye göre ise çevrede yaşayan beylerden biri çaresiz bir derde tutulmuş. Yapılan ilaçların hiçbiri fayda vermemiş. Günün birinde bir doktor çıkmış. Beyi iyi edecek şifanın yılanların padişahı Şahmaran’ın gözlerinde olduğunu söylemiş. Ama kimse Şahmaran’ı bulamamış.Fakat bir gün yılanlar padişahı insanoğullarından birine büyük bir iyilik yaparak onu yılanların öldürmesinden kurtarmış.

Şahmaran Efsanesi ve Bu Efsanenin Doğduğu Şehir: Tarsus

İşte bu sayede insanoğlu artık Şahmaran’ın saklandığı yeri biliyormuş. Bu kişi de beyin vereceği ödülü kazanmak için Şahmaran’ı yakalamaya karar vermiş. İnsanlar arasında Şahmaran’ın saklandığı yeri tek bilen kişi oymuş. Aynı zamanda Şahmaran çok güzel bir kıza aşık olmuş. Bu kızı daha iyi görebilmek için kızın gittiği hamamın tepesine çıkmış. Tam kızı görecekken oradan kayıp, hamamın ortasına düşmüş. İşte o an Şahmaran’ı takip eden ve onu bilen insanoğlu Şahmaran’ı düştüğü bu hamamda öldürüp, gözlerini çıkarmış. Gözleri yiyen bey iyi olmuş. Fakat Şahmaran insanoğluna inanıp, iyilik yaptığı için büyük acılar çekmiş.