Karbon ayak izi dünyanın geleceği için çok önemli. Tüm dünyada karbon ayak izinin sebepleri araştırılıyor. Bu sebeplerin analizi ile de önlenmesi için atılması gereken adımlar belirleniyor. Karbon ayak izinin artışı konusunda önlem almak gerek. Burada sorumluluk tüm insanlığa ait. Peki, karbon ayak izi nedir?
Karbon Ayak İzi Nedir?
Karbon ayak izi, tüketim alışkanlıkları ve iklim değişikliği ile yakından ilişkili bir kavram. İlk kez 2000’li yıllarda ortaya atıldı. Somut bir iz söz konusu değil elbette. Ama somut sonuçları olan bir dizi alışkanlığı ifade ediyor. Karbon ayak izi, insanların doğa üzerinde neden oldukları hasarı ölçmek için ortaya atılmış bir tez. Tükettiğimiz her şey için yapılan üretim faaliyeti sonucunda atmosfere yayılan karbon miktarını ifade etmek için kullanılıyor.
Karbon Ayak İzi Nasıl Hesaplanır?
Karbon ayak izi hesaplaması da önemli bir konu. Hesaplama için tüketim alışkanlıkları dikkate alınıyor. Bir de kişinin yaşadığı ülkenin karbon ayak izi hesaba katılıyor. Kişisel olarak karbon ayak izim ne kadar diye soranlara bir örnek verelim:
Kullandığınız araba ile aylık aldığınız yol yani km sizin bu konudaki birincil karbon ayak izinizin ortalamasını veriyor. Aracınızın motorunun kaç model olduğu, yakıt tüketim şekli ise ikincil karbon ayak izini veriyor. Yaşadığınız ülkedeki insanların ortalama araç kullanım sıklığı da bu oranlara ekleniyor ve bir ortalama elde ediliyor. Bu örnek, tek bir tüketim alanı kapsıyor. Elektrik kullanım alışkanlığı, yemek pişirme şekli, kıyafetleri yıkama biçimi gibi pek çok etken de işin içine dahil edilmeli…
Bu arada Türkiye karbon ayak izi ortalaması ile karbon ayak izi yüksek ülkeler arasında yer alıyor.
Karbon Neden Zararlı?
Karbon, dünyanın var olduğu zamandan beri doğal bir madde olarak yeryüzünde mevcut. Ancak karbon ortaya çıkaran faaliyetler arttıkça daha fazla sera gazı salınımı ortaya çıktı. Dolayısıyla bu da daha çok ısının atmosferde tutulmasına neden oldu. Bunun sonucunda da küresel ısınma başladı. Küresel ısınma, bugün insan ve diğer canlıların yaşamak için bulduğu koşulların değişmesi demek. Öyle ise bazı canlılar yaşayamayacak. Örneğin suların ısınması mercanların ölmesine, mercanların olmaması onlarla hayat bulan yüzlerce deniz canlısının yok olmasına neden olacak. Değişen koşullar değişen sonuçlar demek.
Peki, karbon ayak izi kaç olmalı? Enteresan bir soru 🙂 Bu sorunun yanıtı kişi bazında hesaplanabiliyor. Ama önemli olan bireylerin bilinçli olması ve gereksiz tüketiminde uzaklaşması. Böylece ekolojik ayak izi konusunda daha doğru bir yol almak mümkün olacak.
Karbon Ayak İzi Nasıl Azaltılır?
Karbon ayak izini azaltmak konusunda bilinçlenmek önemli. Bugün hala pek çok insan, dünyaya “param var alırım” çerçevesinden bakıyor. Oysa artık satın almak için para hesabından önce karbon hesabı yapmak gerekiyor. Bu bilinç düzeyine keşke hemen geçebilsek 🙂 Peki, kişisel olarak nelere dikkat edersek karbon salınımını azaltabiliriz?
- Tek kullanımlık plastikleri hayatınızdan çıkarabilirsiniz. Pet bardaklar, pet kaşıklar, poşetler, pet şişeler dünyayı öldürmenin bir yöntemi diyebiliriz 🙁
- Sebze ve meyve alışverişi sırasında; yerel olana yönelmek de önemli. Çünkü nakliye sırasında çok fazla karbon salınımı söz konusu oluyor.
- Büyükbaş hayvancılık metan gazı salınımı açısından oldukça öne çıkıyor. Bu sebeple kırmızı et tüketimini kısıtlayabilirsiniz. Bazı futuristik yazarlar, gelecekte kırmızı et tüketiminin hiç olmayacağını söylüyor.
- Gerekmiyorsa araç kullanmayın. Evet, bir araç kiralama portalı olarak bunu söylüyoruz. Fakat biz, aynı zamanda yaşadığımız dünyayı güzellikleri ile keşfetmeyi seviyoruz. Güzelliklerin yaşaması için de sorumlu davranmalıyız.
Keşfedecek Bir Dünya Olsun
Bugün, muhteşem bir akar suyun ışıldadığı yaylalarda kamp yapmak mümkün. Çocuklar için ormanda kamp kurarak keşif yapmak harika. Piknikte ağaçları ve onların yuva olduğu canlıları tanımak güzel. Doğada keşfedecek ne çok güzellik, insana iyi gelen koku ve lezzet var. Dolayısıyla bunların yokluğunu düşünmek bile üzücü. Gelecek nesillerin de keşfedecek bir dünyası olsun. Bu bakış açısıyla karbon ayak izini azaltacak şekilde yaşamak hepimizin sorumluluğu. Daha az tüketmek, daha az harcamak mümkün.
Kaynaklar:
- Human Development Report 2013, The Rise of the South: Human Progress in a Diverse World.
- Tarım Makinaları Bilimi Dergisi (Journal of Agricultural Machinery Science) 2016, 12 (3), 157-162 Tarımsal Üretimde Sera Gazları ve Karbon Ayak İzi
Binlerce seçenek arasından tam kendinize göre bir kiralık araç mı arıyorsunuz?
Birçok farklı marka ve modeli bulabileceğiniz, Türkiye’nin 1 numaralı araç kiralama platformu Yolcu360 ile 1 dakikadan kısa sürede aracınızı kiralayabilirsiniz. Ödüllü Misafir Merkezimize (0850 360 5 360) 7/24 ulaşabilirsiniz. Ayrıca mobil uygulamamızı aşağıdaki bağlantılardan indirebilirsiniz.
Yorum ekle