Akü Nedir? Ne İşe Yarar? Ne Zaman Değiştirilir?

Otomotiv, teknolojinin hızla geliştiği sanayi kollarından biridir. Aküler üretim ve test aşamaları sırasında daha iyi bir performans beklentisi ile kendini hep geliştirmesi gereken ürünlerdendir. Gelişen teknoloji ile birlikte nitelikli ve yüksek kabiliyetli aküler geliştirilen ürünler arasında. Akü nedir, nasıl çalışır sorusuna yanıt vereceğimiz yazı da bu cihaz ile ilgili her detayı ele aldık. Akü neye göre alınır, akü ne zaman değiştirilir gibi soruların yanıtları burada…

En sık arızalanan araba parçaları ile ilgili yazımızı okumak için tıklayın.

Akü Nedir?

Araçların olmazsa olmaz parçalarından biri olan aküler, elektrik enerjisini, kimyasal enerji olarak muhafaza eden ihtiyaç duyulduğunda bu enerjiyi tekrardan elektrik enerjisi olarak ileten depolama aracıdır. Yeni nesil aküler aynı anda elektrik enerjisini kimyasal enerji olarak biriktirip gerektiğinde kullanabilme imkanı sunar. Bu sayede eski tip akülerde yaşanan bozulmaların önüne geçildi. Peki, bu cihaz nasıl çalışır ve çeşitleri nelerdir?

Akü Çeşitleri

Motorlu araçların neredeyse hepsinde kullanılan cihazın çeşitleri bulunur. İçeriklerine göre; kurşun-asit, demir-nikel, nikel-kadmiyum, gümüş-çinko gibi çeşitleri mevcut. Araçlarda en çok kullanılan çeşidi, ana maddesi kurşun ve sülfürik asitten oluştuğu için kurşun- asit akülerdir. Bunlarda kendi aralarında kuru ve sulu olmak üzere ikiye ayrılır. 

• Sulu Akü: İç kısımların tamamı sülfürik asit içeren sıvıyla kaplıdır. Bakımlı akü diye bilinir. Değişen mevsime göre saf su eklemek gerekir.
• Kuru Akü: Asit veya su eklenmesine gerek olmayan bakımsız akü türüdür.

Akü Nasıl Çalışır?

Aküler; prensip olarak, kullanılmak üzere elektriği depolar. Pozitif ve negatif olmak üzere iki kutbu vardır. Bu kutuplar arasında devre olduğunda elektrik akımı başlar. Klima, silecek, radyo ve motor gibi elektriğe ihtiyaç duyan yükün cihaza bağlanmasıyla oluşur. 

Bataryanın  içinde 6 bölümlük hücreler bulunur. Bir hücrede 16 plaka vardır. Kurşun oksit kaplı pozitif plaka elektronları içeri taşır. Kurşun kaplı negatif plaka elektronları serbest bırakır. Plakalar birleşerek ızgaraları meydana getirir. Plakalar, sudan ve asitten oluşan karışım içinde yüzerler. Plakaların oluşan sıvı içinde etkileşimleriyle partiküller meydana gelir ve ızgara içindeki hareket ile gereken enerji oluşur.

Akü Ne İşe Yarar?

Bir nevi akımtoplar diyebileceğimiz bu cihazın bazı görevleri vardır.

• Aracın motorunun çalışabilmesi için marş motoruna elektrik akımını sağlar.
• Radyo, havalandırma, aydınlatma gibi ekipmanlara akım göndererek çalışmasını sağlar.
• Yüksek devirlerde voltaj ve amperaj dengelemesi ile alıcıların bozulmasını engeller.

Akülerin Ömrünü Etkileyen Etmenler

Araç motorunu çalıştırma görevinin yanında, aydınlatma ve ateşleme görevi bulunan akülerin ömrünü etkileyen bazı unsurlar vardır. Yüksek verim almak ve ömrünü uzatmak için nelere dikkat etmemiz gerekir?

• Şarj Seviyesi: Şarj seviyesinin istenilen düzeyde olması önemlidir. Seviyenin az ya da çok olması olumsuz etki eder.
• Depolanması: Akülerin boşalmış ya da birazı boşalmış şekilde bekletilmemesi gerekir.
• Sıcaklık: Aşırı yüksek veya düşük ortam sıcaklıkları çalışma ömrüne olumsuz etki eder. 
• Gerilimler: DC gerilim ile şarj edilmeyip AC gerilim ile şarj edilmesi ömrünü azaltır.

Bütün bu unsurlar cihazların ne kadar daha çalışması gerektiği konusunda önemlidir. Bakımlarının zamanında yapılması da ömrüne etki eden bir başka unsurdur. O halde akümülatör alırken nelere dikkat etmek gerekir? Bakımları nasıl yapılır?

Akü Seçiminde Dikkat Etmeniz Gereken Hususlar

Aldığınız cihazı, uzun bir süre kullanmak, maksimum verim elde etmek istiyorsanız seçerken bazı hususları göz önünde bulundurmalısınız. Bunlar;

• Her iklim tipine uygun cihaz seçmeli.
• Standartlar ölçüsünde tercih yapmalı.
• Çok yer kaplayan ve ağır cihazlardan uzak durmalı.
• Dayanıklı ve montajı rahatça yapılabilen modeller seçilmeli.
• Şarj edilmesi kolay olmalı.
• Bakımı pratik olanları tercih etmek yararlıdır.

Akülerin Bakımı Nasıl Yapılıyor?

Akülerin periyodik bakımlarının yapılması gerekir. Aksi takdirde, aracın performansı düşer ve yolda kalmaya bile sebep olur. Bu bakımı servislerde veya kendiniz de yapabilirsiniz. Peki bakım nasıl yapılıyor;

• Kutup başı bölgesinde oksitlenme varsa  fırça ya da zımparayla temizleyin.
• Bu cihazları metal gibi maddelerden uzak tutmalısınız. Çünkü, kısa devreye yapabiliyor.
• Akü suyunu kontrol edin. Eksilme durumunda sadece saf su kullanın.
• Sabitleme aparatını kontrol edin. Gevşeme veya sabitlemede sorun varsa kutup başlarında erime ve kutusunda bozulmalar olabilir.
• Elektrolit seviyesinde azalmalar varsa sadece saf su ekleyin. 
• Şarj seviyesini ölçmek için voltaj değerini kontrol edin. 12.4 değerinin altında ise şarj edebilirsiniz.

Bu bakımların yapılması sırasında bazı noktalara dikkat etmek gerekiyor:

• Havalandırma deliklerini kontrol edin.
• Cihazın üzerine yağ ve yakıt gibi maddelerin bulaşmamasına dikkat edin.
• Uzun süreden beri kullanmadığınız cihazı kullanmaya başlamadan önce voltajını ölçmelisiniz.
• Cihazın kış ayında donmasını önlemek için şarjını dolu olmalı.
• Uzun süre araç kullanılmayacaksa kutup başlarını sökmelisiniz.
• Cihaz şarj olurken çıkan gazlar sağlığa zararlıdır.

Akünün bittiği nasıl anlaşılıyor?

Akü kaynaklı sorunlar birbirinden farklı olduğu için çözümleri de farklıdır. Marşa bastığınızda araç çalışmıyorsa, ekran ışıkları yanmıyor veya soluk görünüyorsa bitmiş demektir. Akünün bittiğini gösteren en basit yöntem ise kornanın çalışmıyor olmasıdır. Peki cihazın şarj edilmesi gerekiyorsa ne yapmalısınız?

Akü Nasıl Şarj Ediliyor?

• Bunun için ilk önce takviye kablosuna ihtiyacınız var.
• Araç ya da dolu bir cihaz, şarj olmasını istediğiniz aracın yanına park ediyor.
• Kırmızı renkli takviye kablosunu, her iki cihazında artı kutba takıyorsunuz.
• Siyah kablonun maşalarını da eksi kutba takıyorsunuz.
• Araç çalıştığında cihaz dolmaya başlıyor.
• Başka bir araçtan dolum yapıyorsanız o araç da çalışır vaziyette bırakılıyor.

Aküler Ne Zaman Değiştiriliyor?

Bu cihazların ömrü nasıl kullanıldıklarına ve nerde kullanıldıklarına göre değişir. Bu cihazların binek araçlar da 4-6 yıl, ticari araçlarda 2-4 yıl arasında ömürleri vardır. Dolayısıyla bu süreler bittiğinde yenisi ile değiştirmek gerekir. Nasıl değiştiriliyor?

Aküler Nasıl Değiştiriliyor?

Öncelikle cihazın yeri tespit ediliyor. Normal şartlarda kaput açıldığında hemen aküyü hemen görebilirsiniz. Ancak yeni nesil araçlarda ya bagajda ya da koltukların altında olabiliyor. Kutup başlarını temizliyoruz. Önce negatif daha sonra pozitif kutbun başları söküyoruz ve cihazı araçtan çıkarıyoruz. Yeni cihazı araca yerleştiriyoruz. Son olarak pozitif ve negatif kutupları doğru şekilde bağlıyoruz.

Aküler araç motorlarının, radyo ve klima gibi ekipmanların sorunsuz ve sağlıklı çalışması için önemlidir. Yolda kalmak istemiyorsanız bakımını ihmal etmeden yapmalı ve zamanı gelince değiştirmelisiniz. Akü nedir ne işe yarar sorusuna yanıt bulmak için kapsamlı bir araştırma yaptık. Teknik bilgilerle yanıt verdiğimiz soruları sizler için derledik. Güvenli sürüş için aracınızın her parçası değerlidir. Dolayısıyla parçaların bakımları eksikken yola çıkmak, hem kendinizi, hem sevdiklerinizi hem de tanımadığınız insanları riske atmaktır. 

Ayrıca araçla ilgili bakımlar size zahmetli geliyorsa araç kiralama seçeneklerini de değerlendirebilirsiniz. Üstelik sürekli kullanmadığınız yani sürekli olarak ihtiyaç duymadığınız bir araç için yıl boyunca bakım masrafı yaşamamış olursunuz. Kiralık araçları, günlük ya da daha uzun süreli olarak değerlendirebilirsiniz. Araç kiralama için avantajlı fiyatlara yolcu360.com ile ulaşabilirsiniz. 

Bakımları eksiksiz bir kiralık araç mı arıyorsunuz?

Birçok farklı marka ve modeli bulabileceğiniz, Türkiye’nin 1 numaralı araç kiralama platformu Yolcu360 ile 1 dakikadan kısa sürede aracınızı kiralayabilirsiniz. Ödüllü Misafir Merkezimize (0850 360 5 360) 7/24 ulaşabilirsiniz. Ayrıca mobil uygulamamızı aşağıdaki bağlantılardan indirebilirsiniz.