2024 Engelli Araç Alım Şartları Neler? | Engelli Araba Alımı Limiti Ne Kadar?

2024 Engelli araç alım şartları neler? 2024 engelli araç alım başvuru şartları neler? Hangi evraklar lazım? Engelli vatandaşlar ÖTV araç alırken ÖTV indiriminden faydalanabiliyor mu? ÖTV indiriminden faydalanmak için rapor kaç olmalı? Engelli raporu ile araç nasıl alınır?

Yolcu360 yola çıkacak herkesin yanında! Türkiye’nin 1 numaralı araç kiralama platformu ve en ucuz uçak biletinin güvenilir adresi Yolcu360 ile dünyanın dünyanın dört bir yanına ucuz uçak bileti alabilir, 18o ülkede binlerce marka ve model arasından ideal aracınızı en uygun fiyatlarla kiralayabilirsiniz!

Doğuştan veya sonradan bir nedenle hareketlerin kısıtlanması, yaşamın içinde sıkça karşılaşılan gerçeklerden biridir. Büyük depremlerin sıklıkla yaşandığı ülkemizde özellikle doğal afetler sonucunda engelli bireylerin sayısında hızlı bir artış gözlemlenmektedir. Engellilik, hem birey hem de ailesi için başta fiziksel olmak üzere birçok zorluğu bir arada getiriyor. Bu bireylere destek olmak ve yaşamlarını kolaylaştırmak için farklı alanlarda yeni uygulamalar ve devlet destekleri yapılıyor. Bu destekler arasında engelli vatandaşların araç alımını ve kullanımını kolaylaştıran düzenlemeler, toplum genelinde ilgi gören konular arasında bulunuyor. Bunların en önemlileri, Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) ödemeden sıfır araca sahip olabilmek ve Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) muafiyetidir.

Araç sahibi olmak isteyenler ÖTV, KDV ve MTV olmak üzere üç adet vergi ödüyor. Ancak engelli raporuyla araç alımı yapıldığında, engel yüzdesine bağlı olarak bu üç vergiden muaf tutulabilir veya indirimden faydalanılabilir. Motorun silindir hacmine ve aracın türüne göre ÖTV oranları değişiyor. Engelli vatandaşlar veya yakınları araç alımında, engel yüzdesine göre ÖTV indirimi ile sıfır araç alma hakkına sahip olabilmektedir. Bunun için “ÖTV muafiyetli veya indirimli engelli araç alımı şartları” karşılanmalıdır. Bu şartların ilk sırasında yer alan engel durumu için Sağlık Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş tam teşekküllü hastanelerden “Engelli Raporu” alınması gerekiyor. Bireyin engel yüzdesinin de belirtildiği bu rapor, vergi indirimleri ve vergi muafiyetleri için kişiye hak tanıyor. 

2024 Engelli Araç Limiti Ne Kadar?

Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) muafiyetinden %90 ve üzeri engeli bulunan her yaştan vatandaş yararlanabiliyor. Fakat bireyler bu uygulamayı tercih edecekleri tüm araç tiplerinde kullanamıyorlar. Bu nedenle ÖTV’den muaf tutulacak araçların her yıl devletin belirlediği limitin altında olması gerekiyor. 2024 yılı için araç alımında ÖTV muafiyeti 1.591.200.- TL olarak belirlendi. ÖTV muafiyeti olan vatandaşlar, üst limiti geçmemek şartıyla motor hacmi 1,6 litreyi geçmeyen sıfır otomobilleri, belirlenen üst limite kadar satın alabiliyor. 

Engelli Raporu Başvurusu İçin Gerekli Evraklar

Engelli raporu nasıl alınır sorusu, kısıtlı bireyler ve engelli yakınlarının sıkça sorduğu sorular arasında bulunuyor. Rapor almak isteyen bireyler veya yakınları, başvurularını Sağlık Bakanlığı’nın yetkilendirdiği kuruluşlara yapmalıdır. Başvuru için gerekli belgeler şunlardır:

• Engelli kişinin nüfus cüzdanı ve nüfus cüzdan fotokopisi 
• 5 (beş) adet vesikalık fotoğraf (bazı hastanelerde mevcut program üzerinden fotoğraf çekiliyor)
• Eğer engelli birey 18 yaşından küçükse veya mahkeme kararıyla vasi tayin edilmişse, vasi kararının belgesi,
• Engellinin rahatsızlığı ile ilgili görmüş olduğu tedavileri gösteren tüm belgeleri imzalı ve onaylı olarak
• Engelli Sağlık Kurulu Raporu’na başvurmak için hastane tarafından verilen dilekçenin doldurulması gerekiyor. 

Başvurunun ardından, sağlık kurumu tarafından belirlenen günlerde engelli birey, toplamda 8 teste tabi tutularak engel durumu ve engel oranı belirlenir. Bu testler sonucunda elde edilen verilerle birlikte, sağlık kurulu tarafından engelli raporu düzenlenir.

Engelli Raporu Geçerlilik Süresi Ne Kadar?

Engelli Sağlık Kurulu raporunun engelli vatandaşlara sağladığı rapor geçerlilik süresi kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Aracı alacak olan kişinin engel durumuna göre değişir. Kurul tarafında verilen süre raporda net bir şekilde belirtilmektedir. Engel durumu göz önünde bulundurularak engelli raporu geçerlik süresi sürekli olabileceği gibi, geçici olarak da verilebilir. 

Fakat Engelli Sağlık Kurulu raporu en az bir yıllık bir süreyi kapsamaktadır. Bireyin engel durumunun değişmesi halinde Sağlık Kurulu raporunun yenilenmesi ve engel süresinin de değiştirilmesi gerekmektedir. Rapor üzerinde gerçekleştirilecek olan bu değişiklik, engelli bireyin isteği ve yeni bir engelli raporu için başvurması sonucunda gerçekleşmektedir. Yeniden başvuru yapılması halinde kişinin engel durumu tekrar gözden geçirilip, gerekli muayeneler yapılır. Elde edilen sonuçlara göre gerekirse raporda değişiklik yapılarak engel raporu geçerlilik süresi yenilenir. 

2024 Engelli Araç Alım Şartları

Engelli raporu ile araç alım şartları bireyin engel derecesine göre farklılık gösteriyor. %90 ve üzeri engele sahip olanlar ve % 40’dan %89’a kadar engele sahip olanlar için ayrı ayrı uygulanıyor. 

%90 Ve Üzeri Engelliler İçin Araç Alım ve Kullanım Şartları

Engelli adına alınan aracı kimin kullanacağı Karayolları Trafik Yönetmeliği ile belirleniyor. Bu yönetmelik çerçevesinde %90 engelli bireyin sürücü ehliyeti alma yetkisi raporda belirtilmişse, aracı sadece engelli birey kullanabilir. Ancak, bu yetki belirtilmemişse, yurt içinden alınan aracı yakınlık derecesi gözetmeksizin herhangi bir kişi kullanabilir.

• Engelli bireyin ÖTV muafiyetinden yararlanabilmesi için engelli raporunda, “Özel Koşul Gereksinimi Vardır (ÖKGV)” ibaresi bulunması gerekiyor. 
• Raporda “sürücü ehliyeti alabilir” ibaresi yer almıyorsa, yakınlık derecesi fark etmeden aracı herkes kullanabilir. 
• %90 ve üzeri engeli olanlar, sürekli tekerlekli sandalye veya sedye gibi özel taşıt kullanması gerekiyorsa aracın bu doğrultuda da düzenlenmesi gerekiyor. 
• %90 engelliler ÖTV muafiyetinden yararlanarak, özel tertibatlı olmayan “ithal edilen araçlar” alabilirler. Ancak, bu araçların kullanımı sınırlıdır. ÖTV muafiyeti ile alınan araçları kullanma hakkı, sadece aracın sahibi olan engelli birey ile sınırlı değildir. Engelli kişinin eşi, kanuni mümessili veya üçüncü dereceye kadar kan ve sıhri hısımlarından bir sürücü bu araçları kullanabilir. Ayrıca, noterce düzenlenmiş bir iş sözleşmesine bağlı olarak istihdam edilen bir sürücü de aracı kullanabilir. 
• %90 ve üzeri engeli olan bireyler sıfır araç alırken ÖTV’den muaf tutuluyor. Bireyin 18 yaşından küçük olması durumunda, aracı aile bireylerinden biri alabilir. 18 yaşından küçük engellinin ebeveynlerin araç alımında muvafakatname vermesi gerekiyor. Eğer anne ve baba boşanmış ise araç alım işlemi, çocuğun velayetini elinde bulunduran ebeveyn tarafından gerçekleştirilir. 
• Engelli raporu ile araç alımında, kişi zihinsel engelli değil ve 18 yaşından büyükse işlemleri kendisi tamamlayabilir.
• Araç satın almadan önce aracı kullanacak kişinin “A” veya “B” sınıfı ehliyetlerden birine sahip olması gerekiyor.

%40 Engelli Raporu İle Araç Alım Ve Kullanım Şartları

Ülkemizde %40 ile %89 arasında engeli olan bireyler, sıfır araç alımında belli oranlarda ÖTV ve KDV indiriminden faydalanabiliyor. 2024 yılı için engel oranı %40 ile % 89 arasında olan bireyler için ÖTV indirimi  %26,3 oranında ve KDV ödemesi % 15,24 oranında uygulanıyor. Ancak, bu vergi indirimlerinden faydalanabilmek için belli şartların yerine getirilmesi gerekiyor. 

• Engelli raporu ile araba alabilmek için %40 uzuv kaybının olduğunu engelli raporuyla belgelenmesi gerekiyor. Ayrıca, aracı alacak kişinin Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olması ve en az 18 yaşında olması gerekmektedir.
• Engellilik raporunda %40-%89 arasında engellilik oranına sahip olması ve bu raporda “Sürücü Belgesi Alabilir” ibaresi bulunmalıdır.
• Bireyin, özel aksamlı araç kullanma gereksinimi olduğu durumlarda, engelli raporunda “Tertibatlı Araç Kullanabilir” ibaresinin bulunması gerekmektedir. Ancak, herhangi bir özel tertibata ihtiyaç duyulmayan durumlarda, “Tertibat olmaksızın ÖTV indiriminden faydalanır” ibaresi raporda yer almalıdır.
• Engelli raporunda aracın “Otomatik vitesli araç kullanabilir” veya “Otomatik vitesli araç kullanamaz” gibi ifadeler bulunur. Bu ifadeler, vites sistemini belirtir ve alınacak aracın buna uygun şartların sağlanması gerekmektedir.
• Engelli raporu ile araç alacak vatandaşlar, sadece raporda belirtilen şartlara göre araç seçimlerini yapabilirler. Bunun yanında aracı almadan önce A veya B sınıfı ehliyetlerden birine sahip olması şartı aranmaktadır. 
• %40 ile % 89 arasında engelli raporuna sahip bir vatandaş engelli oldukları vücut bölgelerine göre özel geliştirilmiş araçları raporlarıyla alabilirler. Bu şart yerine getirildiği takdirde ÖTV ile KDV indirimlerinden faydalanabilirler. Ayrıca, %89 -%40 engelli aracını sadece araç sahibinin kullanması gerekiyor.

Engelli Araç Alımı İçin Gerekli Evraklar

Türkiye’de uygulanan engelli araç alımı, kısıtlı vatandaş ve yakınları için birçok avantaj sağlıyor. Belli şartları yerine getiren engelliler 1,6 litre motor altında araçları satın alabiliyor. Engelli indirim oranlarından faydalanarak sıfır km araç satın almak isteyenlerin aşağıdaki evrakları eksiksiz ve doğru şekilde hazırlamaları gerekiyor.

• Engelli kişiye ait nüfus cüzdanı
• 18 yaşından küçükse vasi kararının belgesi
• Engelli sürücü belgesi
• Engel oranını gösteren sağlık raporu 
• % 90 ve üzeri engellilik durumunda bazı otomobil markaları, bağlı oldukları vergi dairesinden muafiyet yazısı isteyebiliyor. 

Engelli Araç İndirimi Hesaplaması 

Türkiye’de engelli bireylerin araç alımlarında sağlanan vergi indirimleri, engelli bireylerin ve ailelerinin finansal yüklerini önemli ölçüde hafifletiyor.  Engelli ÖTV indirimi hesaplama işlemi, bireyin engel derecesine göre aracın vergiler dahil satış fiyatı üzerinden yapılıyor. Engel derecesi %40 ile %89 arasında olanlar, sıfır kilometre araç alımında %26,3 ÖTV indiriminden faydalanıyor. %90 ve üzeri engelliler de beş yılda bir defa olmak üzere Özel Tüketim Vergisi’nden tamamen muaf olabiliyor. 

Engelli araç indirim hesabı yaparken şu adımlar takip edilebilir. İlk olarak vergiler dahil satış fiyatından %18 KDV bedelin çıkartarak aracın KDV’siz araç fiyatını bulmalısınız. Sonraki adımda KDV’siz araç fiyatı üzerinden, aracın özelliklerine göre uygulanan Özel Tüketim vergisinin bedelini de çıkarın. Bulduğunuz rakam, vergiler hariç aracın fabrikadan çıkış fiyatıdır. Ardından, ham fiyat üzerine %15’lik KDV bedelini ekleyin. Normal şartlarda %18 KDV ödenirken, engelli indiriminden faydalandığına KDV miktarı %15,24’e kadar düşüyor. Sonuçta elde edilen rakam ÖTV muafiyeti uygulanan aracın fiyatıdır. 

Diğer bir yöntem olarak da aracın fabrika çıkış fiyatı üzerine önce ÖTV uygulanır. ÖTV ve araç fiyatı toplandıktan sonra toplam tutar üzerinden KDV hesaplanarak tutara eklenir. ÖTV ve KDV indirimleri engelli, raporu ile alınan araç üzerinde yaklaşık olarak %30-33 fiyat farkı oluşturuyor.  

Engelli Araçlarında MTV İndirim Şartları

Türkiye’de engelli bireyler için sağlanan ÖTV ve KDV indirimleri, araç alma sürecinde büyük avantaj sağlıyor. Bu indirimlerin dışında normalde yılda iki defa alınan Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) muafiyeti de bulunuyor. MTV, aracın yaşına ve modeline göre farklılık gösteriyor. Engelli bireylere sunulan haklar arasında MTV muafiyeti de bulunuyor. Ancak bunun için iki koşulun belgelenmesi gerekiyor.  

• Engel derecesi %90 ve altında olan bireylerin, engel durumlarına uygun hale getirilmiş “özel tertibatlı araçları” MTV’den istisna ediliyor. Bazı durumlarda otomatik vitesli araçlarda da MTV istisnası uygulanıyor. Örneğin, vatandaşın sağlık raporunda sol alt ekstremitede (ayak veya bacakta) engeli bulunuyorsa araçta başka  tertibat yapılmasına gerek olmayacağından bu araçlarda MTV muafiyeti olabiliyor. Bu durumda vatandaşların “Araç Tescil Belgesi” ile vergi dairesine başvurmaları gerekiyor.

• %90 ve üzeri engeli olanlar da özel tertibat şartı aranmaksızın MTV’den muaf olabiliyor. Bu vatandaşlar, yalnızca sağlık kuruluşunun verdiği engel derecesini gösteren raporla vergi dairelerine başvurmalılar. 

MTV istisnasından raporların geçerlilik süresi içinde faydalanılabiliyor. Engelli ve malul vatandaşların rapor süresi bitiminden önce yeni tarihli sağlık kurulu raporunu ilgili vergi dairesine vermeleri gerekiyor.  

ÖTV ve MTV Muafiyeti ile Hangi Araçlar Alınabilir?

ÖTV ve MTV muafiyeti, engelli bireylerin araç alımlarını kolaylaştıran önemli bir avantajdır. Bu indirimden faydalanmak için aracın özellikleri ve fiyatı büyük önem taşıyor. Bu muafiyetten faydalanılarak alınabilecek araçlar şunlardır. 

• Motor silindir hacmi 1,6 litre ve altında olan binek otomobiller,
• Motor silindir hacmi 2800 cm³’ü geçmeyen ve eşya taşıma amacıyla kullanılan van, panelvan, pick-up gibi açık ya da kapalı kasalı kamyonetler
• Motor silindir hacmi önemli olmaksızın tüm motosikletler.

ÖTV muafiyetli araçlar 5 yıl boyunca satılamaz veya devredilemez. Ayrıca, bu muafiyetten yararlanan bir kişi, beş yıllık süre içinde ikinci bir araç satın alamaz.

Engelli Raporuyla Alınan Araç Nasıl Satılır?

ÖTV muafiyetinden yararlanılarak aldığınız araçların satışında birtakım şartlar vardır. Buna göre:

• Satış sırasında ek bir bedel ödemeden gerçekleşmesi için yapmış olduğunuz araç alımının üzerinden 5 yıl geçmesi gerekir. 
• Eğer 5 yıl içerisinde; süreyi doldurmadan aldığınız aracı satmak isterseniz aracın ÖTV’si hesaplanır ve ortaya çıkan vergi tutarı, aracı satan kişiden yani sizden tahsil edilir. 
• Bunun yanı sıra araç 5 yıl geçmeden sel, heyelan, yangın veya kaza sonucu kullanılamaz hale gelir ise (pert olursa) yeni bir araç alımında ÖTV ödenmesine gerek yoktur.

Otomotiv Dünyası ile İlgili Her Konuda Yolcu360 Yanınızda!

Türkiye’nin 1 numaralı araç kiralama platformu Yolcu360 ile 1 dakikadan kısa sürede aracınızı kiralayabilirsiniz. Ödüllü Misafir Merkezimize (0850 360 5 360) 7/24 ulaşabilirsiniz.