Trafiğin soldan aktığı ülkeler konusu hep merak edilir. Yolun sağından akan trafiğe alışkınız. Bu nedenle bazı ülkelerde trafiğin soldan ilerlediği fikri şaşırtıcı geliyor. Peki, hangi ülkelerde soldan trafik var?
İçindekiler
Yurt içi ve yurt dışında yüzlerce lokasyonda, binlerce marka ve modelde aracı dakikalar içerisinde kolayca kiralamak için Yolcu360’ın kiralık araç seçeneklerini inceleyebilirsiniz!
Trafik Hangi Ülkelerde Soldan Akar?
Kendi kültürümüz dışına çıktığımız zaman pek çok farklı anlayış ve yaklaşım ile karşılaşıyoruz. Bazı kültürlerde el sıkışmak samimiyet göstergesi iken bazı ülkeler, el sıkışmayı aşırı samimi bir davranış bulduğu için ilk tanıştığı insanlarla el sıkışmaktan kaçınıyor. Kimi ülkelerde masada yemek yemek ayıp sayılıyor. Ülkelerin kültürleri gibi gündelik yaşamlarında da pek çok farklılıklar var. Bazı ülkelerin ölçü birimleri, bazılarının ise priz girişleri ve elektrik üniteleri farklı. Kimi ülkelerde ise bu fark, trafiğin yönünü etkileyecek kadar büyük ve önemli olabiliyor. Tabi, trafiğin hangi yönden akacağı konusu kültür ile değil yasalarla ilgili. Ama bazı İngiliz kültürü etkisindeki ülkelerde soldan akan trafiği görmememiz de önemli. Peki, trafik hangi ülkelerde soldan hangi ülkelerde sağdan akıyor?
Trafiğin Akış Yönü Nasıl Şekillendi?
Öncelikle sağ elini kullanan insanların dünya genelinde daha fazla olması ile trafiğin daha ziyade sağdan akması arasında bir ilişki var. Tabii ki motorlu taşıtların tarihi çok eskiye gitmiyor. Bu düzenin oluşturulmasının en büyük nedeni insanların sağ elleriyle kılıç kullanması. Çok basit ama mantıklı bir neden. Hiç de güvenli olmayan Orta Çağ’da at sırtında giderken yolda hangi düşmanla karşılaşacağınızı bilemediğinizden kılıcı hızlı kullanmak için sağ elinizin boşta kalması gerekiyordu. Atınızı yolun solundan sürerseniz kılıcınızı da kolaylıkla kullanabilirsiniz. Buna benzer bir uygulama orta çağa ait kalelerin merdivenlerinde de karşımıza çıkar. Merdiven inerken ya da çıkarken sağ elinizin boşa çıkması için merdivenler saat yönüne doğru kıvrılmıştır. Eski Tarkan filmlerindeki gibi kale surlarına tırmanırken her bir askeri kılıçtan geçirmek için mimari bir deha.
Tabii söz konusu el kullanmak olunca, insanlık tarihi kadar eski diğer trafik sistemlerinde de benzer sonuçlarla karşılaşıyoruz. Antik Roma’da at arabalarının soldan sürüldüğüne dair izler açığa çıkarıldı. Burada enteresan farklı bir bulgu daha karşımıza çıkıyor. Roma İmparatorluğu’na dair kalıntılarda yapılan kazı çalışmalarında Türkiye’deki izlerin sağdan, İngiltere yakınlarındaki izlerin soldan olduğu bulunmuş. Hala keşfedilmeyi bekleyen bu değişikliğin nedeni ne olabilir acaba?
Sonraları popülerleşen at arabaları ve kapitalizmin yayılması bu sistemin yeniden farklılaşmasına yol açtı. 18. Yüzyıl ile birlikte modern üretim yöntemlerini tüm fabrikalarda kullanılmaya başlamasıyla Sanayi Devrimi ortaya çıktı. Buhar gücü, sistemlerin hızlanmasına ve otomasyonun başlamasına vesile oldu. Seri üretim kavramı hayatımıza girdi ve üretilen mal miktarı onlarca kat arttı. Bu malların bir noktadan diğer bir noktaya iletilmesi için yük vagonları hayatımıza girdi. Atların çektiği yük vagonlarındaki sürücü sol taraftaki atlardan birinin üzerine oturarak diğer atları sağ eliyle kontrol ederek kullanıyordu. Hal böyle olunca vagonlar yolun sağ tarafına geçti.
Trafiğin Sağdan Aktığı Ülkeler
1794’te Fransa’da resmi bir karar ile tüm trafik sağdan akmaya başladı. Devrimden sonra Napolyon’un savaşları ile birlikte bu anlayış Almanya başta olmak üzere kıta Avrupasına yayıldı.
Napolyon’a karşı çıkan devletler ise soldan trafik akışını benimsedi. İngiltere ve Portekiz gibi ülkelerde trafik soldan akmaya devam etti. İngiltere’nin de önemli bir güç olduğunu biliyoruz. Bu nedenle İngiltere kolonilerinde de trafiğin soldan akması anlayışı yaygınlaştı. Bugün Doğu Afrika, Güney Pasifik ve Güneydoğu Asya’daki ülkelerde trafik genellikle soldan akıyor.
Sanayi Devrimi’nin sembol isimlerinden Henry Ford’un Amerika Birleşik Devletleri’ndeki trafik akışını belirlediğine inanılıyor. Ürettiği arabalarda soldan direksiyon kullanan Ford’un arabaları sadece yolun sağ tarafında sürülebiliyordu. 1792’de Lancester’den Philedelphia’ya yapılan yolun sağ tarafı kullanılacaktır diyerek ilk kanunu Pennsylvania eyaleti çıkardı.
Dünyanın diğer bir ucunda, Çin’de de farklı uygulamalar karşımıza çıkıyor. M.Ö. 11. yüzyılda erkeklerin sağı, kadınların solu kullanması kanun olarak kabul edildi. Bu nedenle at arabaları yolun ortasını kullanıyordu. 1945’e kadar bu şekilde devam eden uygulama trafiğin sağdan akması ile sonuçlanır. Bugün Çin’de trafik sağdan akıyor. Yine o bölgedeki diğer bir ülkede trafik soldan akıyor. Bu durumun temelinin Samuraylara kadar uzandığı da iddia ediliyor. Ülkemizde ise trafik sağdan akıyor hepimizin bildiği ve alışkın olduğu üzere.
Soldan Akan Trafiğin Özellikleri
- Trafik soldan akar, öndeki aracı geçmek için sadece sağ şerit kullanılabilir. En hızlı araç, en sağ şeridi kullanır.
- Karşı yönden gelen trafik sürücünün sağında kalır.
- Çoğu trafik işareti, sürücülerin görebilmesi için yolun sol tarafında yer alır.
- Araçlar, kavşaklardan dönerken saat yönünde dönerler.
- Yayalar karşıdan karşıya geçerken önce sağ sonra sollarına bakarlar.
- Aracın direksiyonu ve dolayısıyla sürücü koltuğu sağdadır.
- Kaldırım olmayan yerlerde herhangi bir kazaya sebebiyet vermemek için yayalar yolun sağ tarafından yürümelidir.
Sağdan Akan Trafiğin Özellikleri
- Trafik sağdan akar, öndeki aracı geçmek için sadece sol şerit kullanılabilir. En hızlı araç, en sol şeridi kullanır.
- Karşı taraftan gelen trafik sürücünün solda kalır.
- Çoğu trafik işareti, sürücülerin görebilmesi için yolun sağ tarafında yer alır.
- Araçlar, kavşaklardan dönerken saat yönünün tersinde dönerler.
- Yayalar karşıdan karşıya geçerken önce sol sonra sağlarına bakarlar.
- Aracın direksiyonu ve dolayısıyla sürücü koltuğu soldadır.
- Kaldırım olmayan yerlerde herhangi bir kazaya sebebiyet vermemek için yayalar yolun sol tarafından yürümelidir.
Soldan Trafiği Olan Ülkeler Listesi
İçlerinden en bilineni İngiltere. Oysa bugün dünyanın birçok ülkesinde trafik soldan akıyor. Kenya, KKTC, Tanzanya, Pakistan bunlardan bazıları. Trafiğin soldan aktığı ülkeler deyince Avustralya ve Birleşik Krallık, en popüler olanlar. İrlanda ve tabi İngiltere de o listede. Japonya gibi Asya kıtasının dev ülkelerinden birinde de trafiğin soldan akması önemli. Asya devi demişken Hindistan da listede yer alıyor. Ama bu ülkeler dışında kalan uzun listedeki ülkelerin çoğu Malta, Malezya, Dominika, Anguilla, Antigua ve Barbuda, Bahamalar gibi eski İngiliz sömürgeleri.
Bangladeş, Barbados, Bermuda, Bhutan, Botsvana, Brunei, Cayman Adaları, Noel Adası, Cocos Adaları, Cook Adaları, Doğu Timor, Endonezya da da trafik soldan akıyor. Falkland Adaları, Fiji, Grenada, Guernsey, Guyana, Güney Afrika, Jamaika, Kenya, Kiribati,Maldivler, Malawi, Lesotho, Man Adası, Mauritius, Montserrat, Mozambik, Namibya, Nauru gibi ülkeler de listeye dahiller. Nepal, Niue, Norfolk Adası, Papua Yeni Gine, sahilleri ile dalgıçların göz bebeği olan Seyşeller’de de trafik soldan akıyor. Eski İngiliz sömürgesi Pakistan, Singapur, Sri Lanka, Surinam, Tanzanya, Tayland, Tokelau gibi ülkeler de yine trafik konsunda İngiltere gibi soldan ilerliyor. Türkiye’den farklı olarak Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti de trafiğin soldan aktığı ülkeler arasında. Tonga, Trinidad ve Tobago, Turks ve Caicos Adaları, Tuvalu, Uganda, Yeni Zelanda, Zambiya, Zimbabve de listedeki diğer ülkeler.
Soldan Trafik Daha mı Güvenli?
1969’da J.J.Leeming tarafından yapılan bir araştırma, trafiğin soldan aktığı ülkelerde kaza oranlarının sağ taraftan akan ülkelere göre daha az olduğunu ortaya koydu. Ancak Leeming’in çalıştığı ülkelerin nüfus büyüklüğü yeterli veri içermediğini öne süren karşı araştırmacılar da oldu. Bilimsel bir takım araştırmalara göre, insanların sağ gözleri sol gözlerine göre daha baskın ve görme oranı daha fazladır. Bu durum soldan trafiği olan ülkelerdeki kaza oranlarının azlığının sebebi olabilir. Kim bilir belki de bir gün tüm dünyada trafik aynı yönde akar.
Add comment