Doğu Anadolu’nun kuzeydoğu ucunda, kışın beyaz gelinliğini en zarif taşıyan şehirlerden birindesin. Eğer rotanı Ardahan taraflarına çevirdiysen, seni sadece soğuk bir hava değil, insanın içini ısıtan bir misafirperverlik bekliyor. Pek çok kişinin haritada yerini ararken sorduğu Ardahan nerede sorusunun cevabı; Türkiye’nin Gürcistan’a açılan kapısı, yüksek platoların ve yıldızlara en yakın olduğun yerlerin adresidir.
Seyahat severlerin sıkça merak ettiği Ardahan hangi bölgede dersen; Doğu Anadolu’nun en yüksek rakımlı, en bakir köşesidir. Ardahan ilçeleri ve köyleriyle birlikte keşfedilmeyi bekleyen bir hazine gibidir. Burası sadece kaşar peyniri veya balıyla değil, tarihi ve doğasıyla da büyüleyicidir. Aklındaki Ardahan’ın neyi meşhur sorusuna cevaben; Çıldır’ın buz tutmuş yüzeyi, Damal’ın silüeti ve eşsiz doğası diyebilirim.
Eğer Ardahan nasıl bir yer diye düşünüyorsan; burası zamanın yavaş aktığı, doğanın hüküm sürdüğü bir huzur şehri. Hazırsan, Ardahan gezilecek yerler listemizle, Ardahan merkez sokaklarından başlayıp en ücra kalelerine kadar uzanan 15 duraklık unutulmaz bir yolculuğa çıkıyoruz.
Ardahan Nerede, Nasıl Gidilir?
| Hizmet | Ortalama fiyatlar | Seyahat önerisi |
|---|---|---|
| Uçak Bileti | İstanbul → Ardahan: 2.930 TL Ankara→ Ardahan: 1.800TL | Ardahan uçak bileti fiyatlarını Yolcu360 ile karşılaştırabilirsiniz. |
| Araç Kiralama | Günlük kiralık araçlar 2025’te 2.350 TL’den başlıyor. | Ardahan araç kiralama fiyatlarını Yolcu360 ile karşılaştırabilirsiniz. |
Ardahan hakkında daha fazlasını merak ediyorsanız seyahat rehberimizi inceleyebilirsiniz.
Ardahan’da Gezilecek Yerler Haritası
Aşağıdaki haritada Balıkesir gezilecek yerler listesindeki tüm durakları bir arada görebilirsin. Haritayı kullanarak Cunda’nın taş sokaklarından Marmara Adası’nın koylarına, Kaz Dağları’nın zirvesinden Gönen kaplıcalarına kadar uzanan bu rotayı kolayca planlayabilir, Balıkesir’in tarihi ve doğal güzelliklerini kendi rotana göre şekillendirebilirsin.
1. Ardahan Kalesi
Şehrin tam kalbinde, Kura Nehri’nin kenarında tarihe meydan okuyan bir yapı. Ardahan gezilecek yerler listene buradan başlamazsan olmaz, çünkü burası şehrin hafızasıdır. Osmanlı döneminde güçlendirilmiş surları ve Kura Nehri manzarasıyla Ardahan merkez turunun en ikonik başlangıç noktasıdır.
Adres: Halilefendi Mahallesi, Merkez/Ardahan.
Ziyaret Saatleri: Gün boyu açık (Genellikle 08:00 – 20:00 arası ideal).
Nasıl gidilir: Şehir merkezinden Kura Nehri köprüsünü geçerek 5 – 10 dakikalık yürüyüşle ulaşabilirsin.
İpucu: Kalenin surlarına çıkarken rahat ayakkabı giy, merdivenler biraz dik olabilir.
Yazar Notu: Surların tepesine çıktığında o muazzam Kura Nehri manzarasını arkana alıp bir fotoğraf çekilmelisin. Özellikle gün batımında şehir ayaklarının altında kalıyor, o anı kaçırma.
2. Şeytan Kalesi
Adı ürkütücü ama manzarası büyüleyici. Ardahan gezilecek yerler rotasının en fotojenik ama ulaşımı biraz emek isteyen durağıdır. Sarp bir kanyonun ortasında, ulaşılması imkansız gibi görünen bir tepeye inşa edilmiş bu yapı, Ardahan tarihi yerler arasında Urartulardan günümüze kalan gizemli bir mirastır.
Adres: Yıldırımtepe Köyü, Çıldır/Ardahan.
Ziyaret Saatleri: Gün boyu açık (Gündüz gitmen tavsiye edilir).
Nasıl gidilir: Çıldır ilçe merkezinden Yıldırımtepe köyüne araçla gitmelisin. Köyden sonra toprak yoldan ilerleyip aracını park ettikten sonra yaklaşık 15 – 20 dakika patikadan yürümen gerekiyor.
İpucu: Yanına mutlaka su al. Patika inişli çıkışlıdır.
Yazar Notu: Burası tam bir “Game of Thrones” sahnesi gibi. Kanyonun ortasında, ulaşılması imkansız görünen o sivri tepeye nasıl kale yaptıklarına hayret edeceksin.
3. Çıldır Gölü
Burası sadece bir göl değil, kışın buzdan bir masal diyarı. Ardahan gezilecek yerler dendiğinde akla ilk gelen, Ardahan neyi meşhur sorusunun en net cevabıdır. Kışın üzerinde atlı kızaklarla gezmek, yazın ise serin sularında huzur bulmak için Doğu Anadolu’nun en popüler turistik noktasıdır.
Adres: Çıldır İlçesi (Ardahan – Kars sınırı).
Ziyaret Saatleri: 24 Saat Açık.
Nasıl gidilir: Ardahan merkezden Çıldır dolmuşları veya özel araçla yaklaşık 45 – 50 dakikada ulaşabilirsin.
İpucu: Kışın gidiyorsan göl üzerinde atlı kızağa binmek için nakit bulundur.
Yazar Notu: Eğer kışın gidiyorsan, donmuş gölün üzerinde yürümek sana kendini bir masalın içinde hissettirecek. Yazın gidiyorsan da gün batımında göl kenarında oturup huzuru dinlemelisin.
4. Yalnızçam Kayak Merkezi
Sarıkamış’a rakip olacak kristal karlarıyla kış sporlarının yeni gözdesi. Ardahan gezilecek yerler listesinde adrenalin arayanlar ve kayak tutkunları için zirve noktasıdır. Ardahan doğal güzellikleri içinde, çam ormanlarıyla kaplı pistleri ve sakinliğiyle Alpleri aratmayan bir deneyim sunar.
Adres: Yalnızçam Köyü, Uğurludağ Mevkii, Merkez/Ardahan.
Ziyaret Saatleri: Kış sezonunda 09:00 – 17:00.
Nasıl gidilir: Şehir merkezine 15 – 20 km mesafede. Kışın merkezden kalkan servisler veya taksi ile ulaşabilirsin.
İpucu: Pistleri kristal kardır ve kalabalık değildir, sakin kayak severler için idealdir.
Yazar Notu: Kayak yapmayı bilmiyorsan bile telesiyejle zirveye çık. O bembeyaz çam ormanlarının manzarası sana tüm yorgunluğunu unutturacak.
5. Akçakale Adası (Harabeleri)
Çıldır Gölü’nün ortasında, binlerce yıllık sessiz bir tanık. Ardahan gezilecek yerler rotanda kışın yürüyerek (buz üstünden), yazın tekneyle gidebileceğin bir tarih adası. Ardahan’ın tarihi yerler arasında neolitik çağdan kalma izler taşıyan bu ada, mistik havasıyla seni kendine çekecek.
Adres: Akçakale Köyü, Çıldır Gölü içi.
Ziyaret Saatleri: Gün boyu.
Nasıl gidilir: Çıldır Gölü kenarındaki Akçakale köyüne gidip, su seviyesine göre yürüyerek (kışın buz üstünden) veya tekneyle geçebilirsin.
İpucu: Adada neolitik çağdan kalma izler var, dikkatli bakmalısın.
Yazar Notu: Burası hüzünlü bir güzelliğe sahip. Tarihi kalıntıların arasında dolaşırken geçmişin sessizliğini hissedeceksin.
6. Damal Atatürk Silüeti
Her yıl belli bir dönemde dağa vuran gölgeyle oluşan bu mucizeye inanamayacaksın. Ardahan gezilecek yerler listesindeki en şaşırtıcı ve özel doğa olayıdır. Ardahan turistik yerler içinde dünyada eşi benzeri olmayan bu silüet, Karadağ sırtlarına vuran gölgeyle Atatürk’ün profilini birebir ortaya çıkarır.
Adres: Yukarı Gündeş Köyü, Damal/Ardahan.
Ziyaret Saatleri: Sadece 15 Haziran – 15 Temmuz arası, 17:50 – 18:10 saatleri.
Nasıl gidilir: Damal ilçe merkezinden seyir terası tabelalarını takip ederek ulaşabilirsin.
İpucu: Hava bulutluysa silüet görünmeyebilir, gitmeden hava durumunu mutlaka kontrol et.
Yazar Notu: Bu tamamen bir doğa mucizesi. Dağın gölgesinin Atatürk’ün profiline dönüştüğü o 20 dakikalık anı yakaladığında tüylerin diken diken olacak.
7. Bülbülan Yaylası
Yazın sıcağında bile montla gezebileceğin, Ardahan ile Artvin sınırının kıyısında bir cennet. Ardahan gezilecek yerler arasında yayla havası almak ve doğayla bütünleşmek isteyenlerin kaçış noktası. Ardahan yaylaları içinde özellikle hafta sonları kurulan pazarı ve buz gibi kaynak sularıyla meşhurdur.
Adres: Ardahan – Artvin Yolu üzeri.
Ziyaret Saatleri: Yaz ayları (Kışın yol kapalı olabilir).
Nasıl gidilir: Ardahan’dan Artvin Şavşat yönüne giderken sınırda yer alır. Özel araç şarttır.
İpucu: Cumartesi günleri kurulan yayla pazarında taze bal ve peynir bulabilirsin.
Yazar Notu: Yazın o bunaltıcı sıcağından kaçmak istiyorsan burası tam sana göre. Yayla havasını içine çek ve yerel satıcılardan aldığın etle kendin pişir kendin ye yap.
8. Kongre ve Kent Müzesi
Milli Mücadele ateşinin yakıldığı o tarihi taş bina. Ardahan gezilecek yerler rotanda şehrin yakın tarihini hissetmek ve kurtuluş mücadelesini anlamak için mutlaka uğramalısın. Ardahan tarihi açısından çok kritik kararların alındığı bu bina, hem mimarisi hem de sergilenen eserleriyle bir hafıza mekanıdır.
Adres: Halilefendi Mah., Merkez/Ardahan.
Ziyaret Saatleri: Pazartesi hariç 08:30 – 17:30 (Öğle arası kapalı olabilir).
Nasıl gidilir: Ardahan Kalesi’nin hemen alt tarafında, nehir kenarındadır.
İpucu: 1919 Ardahan Kongresi’nin yapıldığı tarihi binadır.
Yazar Notu: Sadece bir müze gezmeyeceksin, Milli Mücadele ruhunun nasıl filizlendiğini o taş binanın serin odalarında hissedeceksin.
9. Serhat Ulu Cami
Şehrin siluetini değiştiren, modern mimarisiyle dikkat çeken devasa bir eser. Ardahan gezilecek yerler listesinde manevi bir durak arıyorsan, şehrin en büyük ibadethanesi seni bekliyor. Ardahan şehir merkezi gezinde soluklanmak ve huzur bulmak için kapılarını ziyaretçilere her daim açık tutuyor.
Adres: Karagöl Mah., Merkez/Ardahan.
Ziyaret Saatleri: İbadet saatleri ve gündüz vakti.
Nasıl gidilir: Şehrin tam merkezindedir, her yerden yürüyerek ulaşılabilir.
İpucu: Caminin devasa avizesi ve kubbe işçiliği görülmeye değer.
Yazar Notu: Modern mimarinin Ardahan’daki en görkemli örneği. İçeri girdiğinde o ferahlık ve huzur seni hemen saracak.
10. Mevlüt Efendi Camii
Kalenin gölgesinde, Osmanlı döneminden kalma zarif ve mütevazı bir yapı. Ardahan gezilecek yerler turunda tarihin derinliklerine inmek ve eski şehir dokusunu hissetmek isteyenler için saklı bir hazine. Ardahan’ın tarihi eserleri arasında sade duruşu ve kitabeleriyle dikkat çeken, ruhu olan bir yapıdır.
Adres: Halilefendi Mah., Merkez/Ardahan.
Ziyaret Saatleri: İbadet saatleri.
Nasıl gidilir: Ardahan Kalesi’ne çok yakındır, yürüyerek geçebilirsin.
İpucu: Osmanlı döneminden kalan kitabeleri inceleyebilirsin.
Yazar Notu: Tarihi dokuyu seviyorsan burayı atlama. Küçük ama ruhu olan, samimi bir ibadethane.
11. Cemal Tural Tabiat Parkı
Çam ağaçlarının kokusuyla ciğerlerini bayram ettireceğin, Kura Nehri manzaralı bir mesire alanı. Ardahan gezilecek yerler listesinde “Nerede piknik yapılır?” sorusunun en yeşil cevabıdır. Ardahan merkezde gezilecek yerler arayanlar için şehirden çok uzaklaşmadan doğaya kaçış imkanı sunar.
Adres: Çamlıçatak Mevkii, Merkez/Ardahan.
Ziyaret Saatleri: 08:00 – 22:00.
Nasıl gidilir: Ardahan – Kars yolu üzerinde, merkeze 5 km mesafededir. Dolmuş veya taksi ile gidilebilir.
İpucu: Piknik yapmak için en düzenli alandır, hafta sonu yer bulmak zor olabilir.
Yazar Notu: Şehrin gürültüsünden (gerçi Ardahan zaten sakin ama) tamamen kopmak, çam ağaçlarının altında serinlemek için buraya kaçmalısın.
12. Altaş (Ur) Kalesi
Çok az kişinin bildiği, tarihin sessizliğine gömülmüş eski bir kale. Ardahan gezilecek yerler rotasında keşif ruhunu sevenler ve “turistik olmayan” yerleri arayanlar için özel bir durak. Ardahan da gezilecek yerler listene, kalıntıları arasında dolaşırken zamanı unutacağın bu gizli tarihi eklemelisin.
Adres: Altaş Köyü, Merkez/Ardahan.
Ziyaret Saatleri: Gün boyu.
Nasıl gidilir: Ardahan – Hanak karayolu üzerindeki Altaş köyüne özel araçla gitmelisin.
İpucu: Kale oldukça haraptır, beklentini manzara ve tarih hissi üzerine kur.
Yazar Notu: Burası çok bilinen bir yer değil, bu yüzden muhtemelen tek ziyaretçi sen olacaksın. O sessizlikte tarihe dokunmak sana kendini kaşif gibi hissettirecek.
13. Kinzi Kalesi
Bağdeşen köyünün tepesinde, doğayla bütünleşmiş ve neredeyse kayaların bir parçası olmuş bir yapı. Ardahan gezilecek yerler haritasında trekking ve tarihi birleştiren zorlu ama keyifli bir rota. Doğu’da gezilecek yerler arasında henüz keşfedilmemiş, bakir doğasıyla maceracı ruhlara hitap eden bir kaledir.
Adres: Bağdeşen Köyü, Merkez/Ardahan.
Ziyaret Saatleri: Gün boyu.
Nasıl gidilir: Bağdeşen köyü (Kinzodamal) yolunu takip ederek köye ulaşmalı, oradan kaleye tırmanmalısın.
İpucu: Doğası çok bakirdir, yürüyüş ayakkabın sağlam olsun.
Yazar Notu: Köyün eski adı Kinzodamal. Hem doğa yürüyüşü yapıp hem de kimsenin bilmediği bir kaleyi keşfetmek istiyorsan rotanı buraya çevir.
14. Aktaş Gölü
Yarısı bizde, yarısı Gürcistan’da olan, içinde 12 hareketli adacık barındıran sınır gölü. Ardahan gezilecek yerler listesinde kuş gözlemcileri ve doğa fotoğrafçılığı tutkunları için bir cennet. Ardahan doğal güzellikleri bakımından en az Çıldır kadar değerli olan bu göl, tepeli pelikanların yuvasıdır.
Adres: Kenarbel Köyü, Çıldır/Ardahan.
Ziyaret Saatleri: Gün boyu.
Nasıl gidilir: Çıldır’dan Gürcistan sınır kapısına (Aktaş Sınır Kapısı) giden yol üzerindedir.
İpucu: Burası askeri sınır bölgesi olduğu için gölün her noktasına yaklaşılamayabilir, belirlenen seyir noktalarını kullan.
Yazar Notu: Eğer kuş gözlemciliğine ilgin varsa dürbününü al. Tepeli pelikanları ve diğer göçmen kuşları izlerken zamanın nasıl geçtiğini anlamayacaksın.
15. Kalecik Kalesi
Göle ilçesinin tarihine tanıklık eden, Kura Vadisi’ne hakim bir gözetleme kulesi. Ardahan gezilecek yerler rotanı ilçelere doğru genişletirsen, Urartulardan kaldığı düşünülen bu yapıyı görmelisin. Ardahan Göle bölgesinin en önemli tarihi kalıntılarından biri olarak vadiyi selamlar.
Adres: Kalecik Köyü, Göle/Ardahan.
Ziyaret Saatleri: Gün boyu.
Nasıl gidilir: Göle ilçesine bağlı Kalecik köyüne araçla gidip, köy içinden kaleye çıkabilirsin.
İpucu: Kura Vadisi’ne hakim bir noktadadır, manzarası geniştir.
Yazar Notu: Göle tarafına yolun düşerse uğra. Yıkık dökük duvarların arasından vadiye bakarken, geçmişte burada nöbet tutan askerlerin ne hissettiğini düşüneceksin.
SIKÇA SORULAN SORULAR
Ardahan’a gitmek için en iyi mevsim hangisi?
Eğer Ardahan gezilecek yerler rotanda Çıldır Gölü üzerinde yürümek ve kayak yapmak varsa kesinlikle Kış (Ocak – Şubat) aylarını tercih etmelisin. Ancak doğanın uyanışını, yaylaları ve Damal’daki Atatürk silüetini görmek istiyorsan Haziran sonu ve Temmuz ayları en ideal zamandır.
Ardahan’da ne yenir, neyi meşhur?
Burası et ve süt ürünleri cennetidir. Ardahan yemekleri denince akla ilk olarak meşhur Kaz Eti gelir; özellikle kışın Çıldır’da yemeden dönme. Ayrıca coğrafi işaretli Ardahan Çiçek Balı ve Ardahan Kaşarı kahvaltıların vazgeçilmezidir. Yöresel olarak Hinkal (mantı benzeri) ve Feselli de denemeye değer.
Ardahan güvenli mi, insanı nasıl?
Ardahan, Türkiye’nin en düşük suç oranına sahip, en huzurlu şehirlerinden biridir. İnsanları son derece misafirperver ve yardımseverdir. Ardahan nasıl bir şehir diye merak ediyorsan; kapısını çaldığında seni sofrasına davet edecek kadar sıcakkanlı insanların yaşadığı, güvenli bir serhat şehridir.
