Geleneksel Türk sanatları hangileri ve kaç tanesini biliyorsunuz? Ebru yapmak ister miydiniz? Sizce minyatür resmetmek zor bir iş mi? Gelin tüm bu soruları birlikte cevaplayalım.
El Emeği, Göz Nuru
“El emeği, göz nuru.” tabiriyle çok sık karşılaşırız. Peki sizce ne anlama geliyor? El yapımı ürünler için mi kullanılıyor?
Aslına bakarsanız elimizle şekil verdiğimiz, zamanımızı ayırıp, ter akıttığımız her uğraş için kullanabiliriz.
Küçük bir kil topu düşünün. Saatlerce uğraşırız ona şekil verebilmek için. Suyla ıslatırız, elimizde çeviririz. Büyük bir emek harcarız. En sonunda gözümüzün nuru; vazomuz ortaya çıkar. İşte geleneksel Türk sanatları böyle bir duygudur. Sizden zahmet ister ama size mutlaka karşılığını verir. Büyük küçük fark etmez. Ortaya çıkan eserin size ait olduğunu bilmek ruhunuzu dinlendirir.
Geleneksel Türk Sanatları
Anadolu’yu kültür mozaiği olarak tanımlarız. Her bölgenin nasıl kendine özgü iklimi varsa aynı şekilde kültürü de kendine özgüdür. Kimi bölgelerde dokumacılık ön plana çıkarken kimi bölgelerde bakır işlemeciliği yaygındır. Usta-çırak öğretisi sayesinde yüzyıllardır süregelen geleneksel Türk sanatları, tarihimizi aydınlatmaya devam ediyor.
Bazı el emekleri unutulmaya yüz tutmuş olsa da gayretli ustaların ellerinde hala nefes alıyor. Anadolu’nun gönlü zengin zanaatkarları sayesinden minyatürden, çiniye; ebrudan, hata pek çok geleneksel Türk sanatı meraklıların beğenisine sunuluyor.
Tabi “sanata meraklı olmak” diye bir şey ne kadar doğru tartışılır. Kalbi olan her canlı sanattan mutlaka etkilenir. Kusursuz bir ebru çalışması görünce ruhunuz canlanır. Çini vazonun desenlerini incelerken hayallere dalar gidersiniz. Sanat her kalbin ihtiyacıdır.
Kültürel Miras: Çinicilik
Anadolu kültürel miras açısından zengin bir bölgedir. Geçmiş yüzyıllarda pek çok medeniyete ev sahipliği yapması kültürel mirasa oldukça katkı sağlamıştır. Tarihi kalıntılar, paha biçilemez eserler kültürel mirasların başında gelir.
Kültür sadece somut eserlerden mi oluşur? Kültür diyebilmemiz için ortaya bir ürün çıkarmak gerekli midir? Cevabımız: Hayır. Kültür hem somut hem de manevi geçmişimizin birikimiyle oluşur. Tıpkı geleneksel Türk sanatları gibi.
Ustalık gerektiren el sanatları nesilden nesile aktarılan kültürel mirastır. Bunların arasında çinicilik en çok bilinen geleneksel Türk sanatlarındandır.
16.YY’da popüler olan çiniciliğin geçmişi Karahanlılar Dönemi’ne kadar uzanır. Seramik kullanılarak elde edilen çininin içerisinde kuvars, cam tozu ve kil bulunur. Tarihi camilerde, eski zamanlardan kalma evlerin iç süslemelerinde çini sanatını görmek mümkündür. Ayrıca porselen tabaklar, seramik fincanlar üzerinde çini işlemelerine de rastlanır.
Yüzyıllar boyunca ruhumuzu canlandıran çinicilik, “UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası” listesine girmeye hak kazandı. Böylece ününü dünya çapında duyurabilme şansı kazandı. Her ne kadar unutulmaya yüz tutmuş geleneksel Türk sanatları olarak bilinse de deneyimli ve vefakar zanaatkarların elinde hayat buluyor. Dolayısıyla geçmiş ve bugün arasında köprü kuran, insanın ruhuna işlenen çinicilik en değerli kültürel miraslarımızdandır.
Geleneksel Türk Okçuluğu Hakkında Merak Ettikleriniz yazımızı okumak için tıklayın.
Sabır İşi: Minyatür
Osmanlı Dönemi’nden kalan minyatürleri görmüşsünüzdür. Özellikle divan toplantılarının yapıldığı o meşhur sahne canlanır gözümüzde. Minik minik, her detayın ince ince düşünüldüğü eserlerdir minyatürler.
Genellikle parşömen kağıdı üzerine yapılan çizimler büyük dikkat ve sabır gerektiriyor. Savaştan, düğüne; aşktan, dini törene aklınıza gelebilecek hemen hemen her şey minyatürün konusu.
Geleneksel Türk sanatları arasında en çok özen isteyendir. Minyatür sanatı ile uğraşan ustalara “nakkaş” denir. Adına “Tüy kalem” denilen kedi tüyünden yapılmış incecik fırçalar kullanılır. Eğer “Ben sabırlı insanım, yapabilirim.” diyorsanız minyatür sanatıyla ilgilenmek ruhunuzu dinlendirecektir. 😊
Kusursuz Çizim: Hat Sanatı
Arapça kökenli olan “hat” kelimesi “çizgi” anlamına gelir. Osmanlı’nın öne çıkan el sanatları arasında yer alır.
Hat sanatında önemli olan harfleri kusursuz bir şekilde yerleştirmektir. “Güzel yazı yazma sanatı” olarak da bilinen hat için harfler arasındaki uyum ve ritmi yakalamak gereklidir.
Nesilden nesile aktarılan geleneksel Türk sanatlarındandır. Hat sanatını icra edenlere ise “hattat” denir. Kusursuz çizim için birkaç malzeme yeterlidir: Mürekkep, hokka ve kağıt. Hepsi bu kadar.
Göz Alıcı Güzellik: Ebru Sanatı
Ebru sanatının uygulaması da malzemeleri de kendine özgüdür. Dışarıdan bakınca su, kağıt ve boyalar yeterli gibi olsa de aslında bu kadar basit değildir. Elbette tüm geleneksel Türk sanatları emek ister, çaba ister.
Alışılagelmiş resim sanatından oldukça farklıdır. Burada sanatçı su yüzeyine çizimini yapar ve kağıda aktarır. Dolayısıyla özellikle renk geçişlerini sağlamak epey zahmetlidir.
Tasavvufla özdeşleşen ebru sanatında yapacağınız çizimler, oluşturacağınız desenler tamamen sizin hayal gücünüze kalıyor.
Hayal gücünüze ve yeteneğinize güveniyorsanız ebru sanatına başlamaya ne dersiniz? Sizin için gerekli olan malzemeleri sayalım:
- Kağıt
- Su
- Toprak boya
- Kitre
- Deniz kadayıfı
- At kılı
- Gül dalı
- Öd
Kim bilir, belki ebru sanatında kendinizi geliştirir; atalardan miras kalan kültürümüzü yeni nesillere aktarırsınız.
Kiralık Araç Mı Arıyorsunuz?
Birçok farklı marka ve modeli bulabileceğiniz, Türkiye’nin 1 numaralı araç kiralama platformu Yolcu360 ile dünyanın 110 ülkesinde, 1 dakikadan kısa sürede aracınızı kiralayabilirsiniz. Ödüllü Misafir Merkezimize (0850 360 5 360) 7/24 ulaşabilirsiniz. Ayrıca mobil uygulamamızı aşağıdaki bağlantılardan indirebilirsiniz.
Yorum ekle